Durmindo nas trincheiras

Estes soldados alemáns dormen coma bebés nas trincheiras da fronte oriental durante a I Guerra Mundial. É unha foto distinta, entre as moitas desa matanza. Só son cinco homes novos facendo algo rutineiro, o que todos facemos diariamente. Estarán soñando cos obuses ou coa última incursión na 'terra de ninguén'? Quizais soñen coa súa casa, coa súa familia. O auténtico pesadelo será espertar de novo... Sobreviviron á barbarie?

Marcelino Camacho, unha persoa decente

El jersey de Marcelino Camacho

Félix Población- 29 Oct 2010

http://blogs.publico.es/felix-poblacion/137/el-jersey-de-marcelino-camacho/

Una de las últimas entrevistas a Marcelino Camacho, si no la última, se publicó en este periódico hace algo más de un año. Pere Rusiñol contaba que el anciano sindicalista y su compañera, Josefina Semper, seguían viviendo en un modesto piso sin ascensor de 60 metros cuadrados, que habían comprado 58 años atrás, y que sumadas sus dos pensiones juntaban 1.500 euros al mes.

Durante la interviú, el periodista anotó dos gestos que denotan la reafirmación ideológica de Camacho a lo largo de su vida sindical y política. Marcelino mostró a Rusiñol el viejo carné de diputado comunista por Madrid, fechado en 1977, y eludió hacer lo propio con el de militante número 1 de Comisiones Obreras por temor a estropearlo: Mientras viva continuaré con esta militancia, dijo.

Esa militancia tuvo un distintivo durante la Transición que todos recordamos: los sobrios jerseys de lana de cuello vuelto que Josefina empezó a tejer para arropar a su compañero durante los años de cárcel que hubo de soportar bajo la dictadura. Esa prenda vistió de humanidad y sencillez el talante de un sindicalista que respiraba esas virtudes en la cordialidad y nobleza de su trato.

En el prólogo a la Memorias de Marcelino Camacho, Manuel Vázquez Montalbán dice de su protagonista que luchó como peón de la Historia en la Guerra Civil, y que, a partir de la derrota personal y de clase, se movió como un héroe griego positivo, en la lucha contra el destino programado por los vencedores, personal y coralmente…Toda su vida será un trabajador que considera que el mundo no está bien hecho. Es decir, que no está hecho a la medida de los débiles.

Hace unos meses fue noticia que uno de los jerseys de Marcelino Camacho había entrado a formar parte de los fondos que integran el Museo de Adolfo Suárez y la Transición en Cebreros (Ávila). Deberían tenerlo en cuenta aquellos líderes sindicalistas que lucen prendas Burberry cuando convocan huelgas generales ante las reformas laborales regresivas del Gobierno.

En Cebreros está la memoria de lana que tejió Josefina para arropar de dignidad y compromiso la talla humana y militante de su compañero. Es de desear que su significado no se convierta nunca en un objeto de museo del sindicalismo en España. Sobre todo porque se ciernen tiempos en que habrá que dar esa talla en la calle y a cuerpo.

La dignidad del preso más célebre 

Un torturado cuenta su experiencia junto a Camacho en la prisión

RAFAEL FRAGUAS  -  Madrid 

ELPAIS.com  -  España - 29-10-2010
"Cuando llegué a Carabanchel tras permanecer 13 días de interrogatorios y torturas ininterrumpidas en la Dirección General de Seguridad, en enero de 1971", cuenta el escritor Gonzalo Moure, "los estudiantes como yo estábamos en la tercera galería. Ellos, los dirigentes comunistas y sindicalistas, se encontraban aislados en la sexta galería, sin comunicación posible con nosotros. Sin embargo", añade Moure, "Marcelino se las arregló para venir con Luis Lucio Lobato a visitarnos y participar en una reunión para darnos ánimos".
Moure prosigue emocionado: "Me llamaron la atención las palabras de aliento que me dirigía, la bonanza y la tranquila dignidad que irradiaban para confortarme de las torturas sufridas". Y aún añade un rasgo más: "La pulcritud de su atuendo, la limpieza que mostraba le otorgaban una dignidad que nos servía de ejemplo para no desplomarnos ante el sufrimiento que nos esperaba en la cárcel. Era algo así como una suerte de aura, de santidad laica", subraya. "Nos daba la fuerza necesaria para resistir todo aquello".
Marcelino Camacho Abad, soriano de nacimiento, obrero de oficio y representante sindical por vocación, fue un hombre sobrio, de firmes convicciones igualitarias que cultivó desde su adolescencia. Amante de la lectura y de la conversación, con un profundo sentido de la comunicación interpersonal, asoció su incesante actividad política y sindical con un modelo de vida basado en la honestidad, la austeridad y el optimismo racional. Tan hondas convicciones igualitarias, comunistas, no estuvieron nunca en él reñidas con su cualidad de líder, de la que nunca abdicó. Su capacidad para generar confianza y afecto, lo que se ha denominado carisma, le aseguró casi siempre el voto de sus compañeros y su correspondiente elección como representante o delegado. Y ello en condiciones muy adversas por la proscripción total del sindicalismo y de la acción política por parte del franquismo, que sufrió en sus carnes durante 40 años.
Inteligente, riguroso consigo mismo y benevolente con sus compañeros, Camacho aplicaba con enorme rigor una de las características señeras de la cultura política comunista y que él amplió a la del sindicalismo: la organización de la lucha. No concebía ninguna actividad sin prever ese requisito. Tal exigencia le procuraba situarse en posiciones por completo alejadas del aventurerismo, su verdadera bestia negra, dado su enorme compromiso personal por conseguir ahorrar a sus representados la mayor cuota posible de riesgos y sufrimientos derivados de la lucha. Esta vigilancia constante por eludir daños a los demás se hallaba en el origen de su estatura moral, encomiada por cuantos le conocieron, como sus compañeros de la Perkins. La policía franquista, que rara vez se atrevió a levantarle la mano, le temía por la dignidad de su entereza y por el hondo afecto que generaba en los demás presos. Sus allegados le consideraron capaz de conjugar la audacia con la prudencia. Sus cualidades como negociador le granjearon asimismo fama de hombre de palabra, inteligente y justo. Marcelino Camacho fue un líder nato en los momentos triunfantes de la lucha pero también en los episodios más duros y sombríos de la represión, frente a la cual supo blandir su dignidad como escudo de los demás y arma de su espíritu indomable.

A Primeira Guerra Mundial

  A Grande Guerra by eladioanxo

Comunicado do Equipo de dinamización da lingua galega do CPI Don Aurelio

Preme aquí se queres apoiar e/ou comentar

O Equipo de dinamización da lingua galega (EDLGA) do CPI Aurelio Marcelino Rey García de Cuntis, ante a campaña desatada contra o equipo por un colectivo alleo ao ensino, manifesta:

- O EDLGA realiza dende hai máis dunha década un labor continuado que persegue a mellora de competencias lingüísticas e a sensibilización e mellora das actitudes respecto do galego entre a comunidade educativa, especialmente, entre o alumnado. Os seus proxectos responden aos criterios emanados das convocatorias da Secretaría Xeral de Política Lingüística (SXPL) da Xunta de Galicia. Así, desde o EDLGA do noso centro realizáronse ao longo dos últimos anos multitude de actividades (contacontos, teatro, expresión musical, edición de revistas, regueifas, publicacións dixitais, intercambios culturais con outros centros, concursos literarios, de fotografía, etc) nos que colaboraron ducias de profesores e que foron recoñecidas pola comunidade educativa e polas institucións e asociacións locais, que colaboraron en múltiples destas actividades. Tamén a SXPL recoñeceu este traballo nas convocatorias de 2008 e 2009 ao outorgarlle as máximas puntuacións aos seus proxectos.

- Unha das actividades permanentes do EDLGA foi a creación dun blog en outubro do 2007 que, como acontece con moitos outros espazos web dos centros educativos, dá a coñecer recursos educativos e lingüísticos e serve de voceiro das actividades e doutros artigos e informacións vinculados aos obxectivos que lle son propios. A día de hoxe no blog foron publicados 277 artigos.

- O 25 de maio do 2008 unha alumna publicou un artigo no que informaba da actuación en Cuntis do grupo Skarnio, e as súas impresións sobre dito grupo, acompañada dun vídeo do grupo insertado desde Youtube, dentro do Festidoiro 2008. Este festival organizouno a Asociación Cultural O Fervedoiro, e contou coa colaboración económica de varias Consellerías da Xunta de Galicia, do Concello de Cuntis e da Radio Galega, entre outras institucións. O artigo desta alumna acolle unicamente as súas impresións sobre a música feita por este grupo sen ningunha alusión a outro tipo de temáticas. O vídeo segue colgado en Youtube sen que teña sufrido ningún tipo de restrición.

- En setembro do 2010, dous anos e tres meses despois da publicación do artigo, este colectivo iniciou unha campaña de desprestixio dos Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística dos centos de ensino e das persoas que os coordinan, utilizando tácticas impropias dunha democracia. Tiraron imaxes e outros contidos dos blogs e páxinas de distintos Equipos e, descontextualizándoos e esaxerando a súa transcendencia, acusaron, coa complicidade dalgúns medios de comunicación, aos membros dos equipos de adoutrinar ao alumnado, mesmo de facer apoloxía da violencia. Estas imaxes están totalmente quitadas de contexto e as relacións entre as causas e os feitos son absurdas e demagóxicas e descualifican máis a quen as utiliza para atacar que ao atacado.

- A elección do noso blog por parte deste colectivo non foi casual: debeuse a que no noso centro traballou unha das cabezas visibles da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística, obxectivo da súa campaña de criminalización. Velaquí outra das mentiras empregadas por este colectivo xa que a persoa que no ano 2008 coordinaba o ENDL non era a perseguida por eles.

- Nun primeiro momento, os membros actuais do ENDL decidimos non facer ningún comunicado, co obxectivo de non darlle máis publicidade á ruín ‘caza de bruxas’ iniciada por ese colectivo, que só busca notoriedade pública e relevancia política.

- O 11 de outubro soubemos que agora o único branco da vil campaña deste colectivo é o noso EDLGA, ao solicitarlle ao Valedor do Pobo que esixa a retirada do vídeo citado máis arriba.

- Ante a trascendencia que acadou o tema decidimos redactar este comunicado e levar a cabo outras actuacións para informar á comunidade educativa e á opinión pública en xeral sobre esta cuestión.

Consideramos necesario facelo, aínda que poida beneficiar os obxectivos desta organización extremista, porque no artigo motivo da tramposa polémica só hai información dunha actuación musical e o vídeo é legal, aínda que esteamos ou non de acordo co seu contido.

Desde o EDLGA non imos retirar o vídeo a non ser que a autora do artigo o solicite. O blog é personalizado e non pertence ao dominio oficial da Xunta. Iso si, se algo conseguiu esta polémica é que o blog teña máis visitas que nunca e se poida comprobar o traballo desenvolvido. Non imos aceptar de ningún modo a presión e censura feita por un colectivo de fanáticos totalmente alleo ao ensino que o único que busca é desprestixiar a todo o profesorado e alumnado que participa nas actividades do noso centro.

Nun estado democrático non se lle pode recoñecer a este colectivo ningunha autoridade legal, nin moito menos educativa ou moral, para fiscalizar o contido do blog ou calquera outro aspecto do noso traballo a prol da nosa lingua. Estivemos, estamos e estaremos sempre a favor dunha educación aberta, tolerante e respectuosa con todas as persoas e traballaremos arreo para conseguir maiores espazos sociais no uso da lingua galega, polo que non aceptaremos ningún tipo de censura de ningúen, e menos daqueles que unicamente buscan facela desaparecer da nosa sociedade.

Un día dunha nena de Friol a finais dos 70

Esta reportaxe emitiuse no programa Vivir Cada Día da TVE. Narra, en 12', un día na vida dunha nena de 13/14 anos dunha aldea co concello de Friol (Lugo) a finais dos 70. Comezaba a chamada Transición, despois da morte do Ditador, pero a muda foi lenta. As nenas e nenos xa non ían á escola da súa aldea, senón que estaban xa 'concentrados' nos chamados Grupos Escolares, pero alí seguían ser poder falar a súa lingua. Cambiaron moitas cousas, pero hoxe, sen que ninguén llelo impoña, moitos 'imbéciles e escuros' avergónzanse do galego. Antes prohibíano, hoxe desprézano.

Nenas e nenos vían a escola comun descanso (isto si que mudou, non?). Nas casas traballaban arreo, non importaba que só fosen uns cativos. E máis no caso das nenas coma a protagonista que tiña que suplir a súa finada nai, facéndose cargo da casa.

Un testemuño da vida cotiá impresionante e conmovedor, revelador dun pasado recente no que, por suposto, case que nada era mellor, pero que tamén nos explica un presente afastado do ideal.

Campos de muerte (A Grande Guerra)

En 1914 setenta millóns de homes foron recrutados para a fronte de guerra. Todas as nacións agardaban un triunfo fácil e os mozos ían á guerra como se fose unha aventura, pensando retornar pronto ao fogar, despois de 'machacar' ao inimigo. Sen embargo, a guerra durou catro anos, e as novas armas fixeron que o número de vítimas fose máis grande que en ningunha guerra anterior. Feridos e mortos aumentaban sen cesar, mentres as posicións mantíñanse inmóbiles, era a guerra das trincheiras. Ao final da guerra morreran case dez millóns de persoas.

O documental "Campos de muerte", sobre a 1ª Guerra Mundial forma parte dunha colección da BBC sobre o século XX, na que testemuños directos dos acontecementos tratados nos contan o que viviron, acompañados por imaxes da época. A selección de fontes orais e audiovisuais é realmente boa.

Coa visualización deste vídeo, en 53' podemos comprender as claves da Gran Guerra: por que millóns de persoas foron ao matadoiro... para nada!.

É unha ferramenta moi axeitada para axudar a que o alumnado comprenda os mecanismos polos que toda unha sociedade (agás unha minoría de persoas lúcidas e comprometidas) se lanza á loucura da Guerra, ao desatino de matar a outros seres humanos. E isto serve para explicar a 1ª Guerra Mundial, pero tamén para explicar calquera Guerra. Aprendendo as causas e consecuencias, sentindo o dolor dos soldados e das súas familias, estaremos alerta para evitar caer, nós tamén, na mesma trampa.

1916, de Fabien Bedouel

Excelente curta de animación realizada no 2003 ambientada na fronte das trincheiras en plena I Guerra Mundial.

La guerra de las trincheras, de Jacques Tardi

La guerra de las trincheras de Jacques Tardi, reeditado por Norma Editorial este mesmo ano 2009, é un cómic excepcional sobre a Primeira Guerra Mundial. Perfectamente documentado sobre o que ocorreu na Grande Guerra, non é (como nos di o autor na introdución) un libro de historia senón “unha sucesión de situacións non cronolóxicas vividas por homes manipulados e involucrados, visiblemente descontentos de atoparse onde estaban e coa única esperanza de vivir unhas horas máis, desexosos sobre todo de volver as súas casas... nunha palabra, que a guerra rematara! Non hai heroes nin personaxe principal nesta lamentable aventura colectiva que é a guerra. Soamente hai un enorme e anónimo berro de agonía”.

Non é un libro de Historia, pero está cheo de historias verdadeiras. A través dos medos e amarguras que sofren os protagonistas, persoas con nomes e apelidos, da primeira gran matanza do século XX, percibimos con claridade a loucura e estupidez da violencia institucional que converteu ás persoas en carne de canón. A súa vida non valía, non vale, nada. Pero eles tamén foron responsables: “(...) Y todos, desde el funcionario al obrero, marcharon convencidos de que iban cubrirse de gloria y a tomarse unas vacaciones. En una semana, todos partieron al frente: los alemanes, los austríacos, los belgas, los rusos, los italianos, los turcos y los franceses.
(...)
En un café, la orquesta interpretó la Marsellesa. Los clientes, en un mismo ímpetu patriótico, se incorporaron y cantaron el himno nacional. Sólo un anciano se negó a levantarse. ¿No compartía el entusiasmo del glorioso momento? ¿Era la única persona lúcida del local? ¿Recordaba viejas derrotas?
Le trataron de espía a sueldo de Alemania, de traido y de boche.
Aquel día, un domingo, en la terraza de un café, tuve ocasión de contemplar a unha de las primeras víctimas de la guerra.” (pax. 36-37)

Levo anos usando os realistas debuxos en branco e negro, e os precisos e literarios textos de Tardi, nunha simbiose perfecta de imaxe e palabras, nas clases. Non só para que os meus alumnos coñezan o que pasou en Europa entre 1914 e 1918, senón tamén (e máis importante) para que sintan o terror da guerra, de tódalas las guerras. Non hai nada que xustifique semellante desastre, pero aquí seguimos, convivindo naturalmente coa guerra. Ler esta obra redonda é unha vacina contra calquera concesión belicista. “(...) El general Berthier se conformó con tres hombres. Los sargentos los echaron a suertes. Se les sometió a Consejo de Guerra y fueron condenados al pelotón de ejecución. (...)
De rodillas junto a la pared de una granja, sin postes y con los ojos vendados, los condenados fueron fusilados por soldados novatos recién llegados al frente.
Todo el regimiento asistió a la ejecución de los tres soldados.” (pax. 51-52)

Joshua Benoliel - "Embarque do Corpo Expedicionário Português para a Flandres" (1917)

Chovera ou prometia chover e era Inverno. As duas mulheres à esquerda transportam guarda-chuvas e os seus casacos compridos estavam abotoados. O chão parece um pouco enlameado, devendo sujar os sapatos de fivela e, presumo, de pequeno salto de ambas as mulheres. Atrás, uma terceira mulher tem um rosto mais entristecido. De lenço negro, possivelmente já se havia despedido do namorado ou marido, a caminho da Flandres, onde muitos portugueses morreriam na frente da batalha (La Lys, 9 de Abril de 1918). Talvez o namorado fosse o soldado de bigode que vemos à direita, cabisbaixo, já a caminhar.

O rapazio, do lado esquerdo da imagem, acompanha a marcha dos soldados entre o medo e o espanto da movimentação. Verifico a cor da pele deles, muito meridional. Mas fixemo-nos agora no casal da frente.

A rapariga, de rosto muito fino e estatura mediana, tem os olhos semicerrados. O soldado pega meigamente no queixo da mulher prestes a rebentar em choro, após o último beijo. Eles sabiam que a despedida podia não ter regresso. Na mesma mão onde segura o guarda-chuva, tem um pequeno embrulho preso por corda. Não se sabe se o embrulho se destinava ao soldado, já de mochila às costas, de um pequeno haver dela ou de peça de roupa para entregar a uma cliente (efabulemos que ela era costureira).

À parte estes dramas pessoais, o quadro deve ser compreendido ao nível mais vasto da sociedade. Depois de se ter comprometido com o país que não enviaria tropas para a frente da batalha da Primeira Guerra Mundial, Afonso Costa, primeiro-ministro, mudou de ideias. O país atravessava uma conjuntura política e económica difícil; melhor não ficou, arrastando-se por entre o descontentamento e a escassez de bens de primeira necessidade, enquanto chegavam as notícias das primeiras baixas em combate. A repressão interna teve lugar no Verão e Outono desse mesmo ano de 1917. No final do ano, Sidónio Pais assumia o poder, instaurando uma ditadura militar (no final de 1918, Sidónio seria assassinado).

Possivelmente, o namorado daquela mulher ainda muito jovem (19 anos? 20 anos?) não regressou ao cais da estação de Santa Apolónia. Qual terá sido o percurso da rapariga? Arranjou outro namorado, casou e teve filhos? Ou ficou viúva para toda a vida? Que alegrias teria, passados os anos de juventude?

Tirado de http://industrias-culturais.blogspot.com/2005_06_01_archive.html

Para que serve a Historia?

Ao comezo do curso, como fago desde hai anos, pregunteille ao alumnado de 4º da ESO: para que serve a Historia? Estas son algunhas das respostas, as que máis me gustaron ou sorprenderon:

- Para coñecer o que pasou na idade dos nosos avós, como pasaron a vida. E para ter algo de cultura, para non ir de incultos pola vida.

- A Historia serve para aprender.

- Serve para ter máis cultura e saber máis sobre a vida humana.

- A Historia é o método que nos permite coñecer quen somos, de onde vimos e que cousas importantes fixemos ata este momento. A etapa que máis me gusta é o Renacemento, porque nos permitiu ter como idea principal ao ser humano.

- Serve para pouco no día a día. Está ben para a xente que lle gusta. Creo que a súa utilidade na actualidade consiste en non cometer os mesmos erros que antes.

- Para coñecer o pasado e saber de onde vimos.

- Para coñecer feitos e comportamentos pasados e a partir de aí forxar a nosa propia identidade. Se non coñecéramos a nosa historia, non teriamos unha identidade propia. A etapa que máis me gusta é a Idade Media, porque os cabaleiros ían a conquistar e chegaban vitoriosos xunto as súas mulleres. Iso era o máis bonito que podía agardar dun cabaleiro.

- Para saber o que pasou e situalo nun tempo.

- Para coñecer como era o mundo antes, como se vivía e o por que dalgúns acontecementos.

Labordeta

Este vídeo da entrevista que lle fixo Mara Torres na 2 é unha pequena homenaxe a Labordeta coñecido máis por unha anécdota, moi significativa por certo, que por unha longa traxectoria vital baseada na dignidade e na loita pola liberdade, sempre apegado a súa terra aragonesa.
Un home de esquerdas, ao que despedimos mandando tamén 'á merda' a todos os 'gilipollas' intolerantes.

Los Bling Bling

MANUEL RIVAS
EL PAÍS - Última - 18-09-2010

Utilizada en sus inicios por los raperos más enjoyados, Bling Bling es la popular y onomatopéyica denominación que recibe el estilo dominante en la actual derecha francesa. Alude a la ostentación, la presunción y la jactancia. En realidad, la política tintineante del Bling Bling se extiende por Europa. Es un populismo trucho, tramposo, practicado por élites que, en el fondo, desprecian al pueblo al que adulan. Prueba de ese desprecio son los instintos que azuzan: el odio y el miedo. Si respetasen de verdad a su nación, no la enlodarían con la indiferencia ante el dolor ajeno, con el desprecio al "otro", con episodios que pasarán a la historia de la infamia. En un cuento tradicional, Viviane Reding sería el espejo que dice la verdad. Por eso la comisaria de Justicia europea se ha quedado sola, mientras los Bling Bling que hoy gobiernan Europa van colocando gasas negras en todos los espejos para la gran operación que se ensaya con la expulsión de los gitanos: la Expulsión de la Verdad y la puesta en marcha del Estado de Coerción Permanente. El operativo está funcionando con éxito ejemplarizante. La comisaria se ha tenido que cortar la lengua y Sarkozy se la ha comido estofada. Alguien se ha comido, de paso, la instrucción canalla que explicitaba el objetivo étnico de la gran redada. En la expulsión de la verdad, juega un papel esencial la producción de eufemismos. Eso de lo que alertaba Walter Benjamin: presentar como documentos de civilización lo que tiene un envés de barbarie. Así, la expulsión se convierte en "devolución" (Sarkozy), y la persecución de un pueblo en "orden" (Rajoy). Hablando de eufemismos, días atrás encontré en el cajón desastre de Internet una página en la que miembros de la PIDE, policía política de la dictadura de Salazar, trataban de lavar la imagen de tan ilustre corporación. Así, a la tortura la denominaban "ausencia de confort". ¡Bling, bling!

O centro do mundo

Historia de vida: Marina Ferreiro Fernández

Marina Ferreiro Fernández

View more presentations from Heladio Anxo Fernández.