Non quero hotel no castelo, estupendo vídeo animado de Manuel G. Amado

A visión dun neno de 13 anos, Manuel G. Amado, sobre o hotel no castelo de Monterrei. Manuel achéganos esta curta de animación para a Plataforma en Defensa do Castelo, a iniciativa súa e totalmente producida por él desde a sua produtora infantil Erne. É emocionante ver como o hotel no castelo ten outros damnificados, que ás veces non temos en conta, os soños rotos dos nenos...o peor dano inflixido á sociedade. En só dous minutos, sen palabras, expresa todo o que nós sentimos. Xenial.

La Duquesa de Alba en Monterrey

Galicia Dixital martes, 01 de marzo de 2011. Joaquín Nieves

La actualidad manda y en esta ocasión permite mirar al pasado. En papel couché ocupa páginas la Duquesa de Alba, al igual que sucedía a mediados del pasado siglo. Entonces en el magazine "Luna y Sol" y, hoy en el "Hola", el protagonismo llegaba de la mano de los Grandes de España, por sus títulos nobiliarios y acontecimientos sociales.

Las bodas de Cayetana fueron acontecimientos del siglo, como, sin duda, se repetirá de producirse su tercer enlace como los anteriores por amor de amar y sentirse amada.

 De la Casa de Alba, la actual duquesa, fue la primera de las ilustres damas del madrileño palacio de Liria que visitó el Castillo de Monterrey, en Verín, accediendo por la "Calzada Real", para conocer sus posesiones en tierras orensanas, acompañada por el alcalde de Verín, Manuel Pérez García Sabugo y el Comisario de Monumentos y Excavaciones Arqueológicas e historiador Jesús Taboada Chivite, quien en un portafolios llevó la documentación referida a la Plaza Fuerte, datos que Cayetana escuchó con atención.

De aquella visita, estamos en condiciones de brindar aqui el único documento gráfico exclusivo para "Galegos", si el coordinador tiene la gentileza de publicar la vieja postal, que puede considerarse novedosa exclusiva informativa de máxima actualidad por las noticias traídas y llevadas estos días por la prensa del corazón.

En la fotografía, en un reclinatorio está orando en la Iglesia de Monterrey la Duquesa, flanqueada por las esposas del gobernador de Orense y del alcalde de Verín y, en el grupo, con el portafolios bajo el brazo, Jesús Taboada y un grupo de caras conocidas verinenses que se vieron gratamente sorprendidas por la presencia de la dama.

Según se había expresado doña Cayetana, prometía volver en otra ocasión, alojandose en el Parador de Turismo para disfrutar de la belleza del Valle que se extendía a sus pies.

Pero la Duquesa, de no haber realizado otras visitas posteriores, al menos de incógnito, no nos consta lo que podría ser noticia, como lo había sido hace más de medio siglo, teniendo en cuenta que hoy lo permiten nuevos accesos y Verín es ciudad fonteriza, por la que transcurre la Autovía de las Rías Baixas, con empalme a la de Portugal por Chaves. Contando Monterrey con un centro hostelero de primer orden que hace atractivo el recinto rodeado de murallas medievales.

SOPA14: Poñendo en valor o patrimonio dende Celanova

Marcos Pérez Pena praza.com

Entre o 22 e o 27 de setembro Celanova acolle o II Congreso Internacional sobre Educación e Socialización do Patrimonio no Medio Rural (sOpA 2014), coa participación de proxectos e expertos de varios países, e unha gran representación do tecido investigador e activista galego, "educando no común, facilitando o acceso e a transmisión do patrimonio no medio rural", en palabras dos seus organizadores. O evento busca ser un punto de encontro, "un lugar de conversa, exploración teórica e metodolóxica" e "un lugar onde experimentar mecanismos conxuntos de acción", "emancipando o coñecemento mediante a expansión dos saberes e a concreación de contidos e metodoloxías".

O proxecto sOpA, baseado na “cultura libre”, pretende abrir o debate da cultura no rural a todos os estamentos da sociedade con enfoques alternativos e novas propostas “que permitan determinar novos modelos de xestión social do patrimonio, sempre nun contexto de diálogo aberto tanto para científicos como para asociacións e cidadáns”, explicou Sabah Walid na presentación do encontro. 

Ademais, SOPA concíbese como "un congreso itinerante que quere establecer vínculos cos lugares polos que se vai desprazando", este ano Celanova, e a pasada edición en Malpartida, Cáceres. É por iso que na súa organización, dende hai meses xogan un papel fulcral unha ampla lista de axentes locais. De igual xeito, este mércores 24 levarán a cabo unha serie de intervencións na rúa, "levando a teoría á práctica". Noutra das seccións, T-Cuentos, a veciñanza de Celanova está convocada a relatar os seus proxectos, vivencias e as súas experiencias no rural, "xerando así un coñecemento bidireccional e compartido". "Queremos romper ese discurso de que a Academia ou os técnicos somos os que deseñamos as cousas, queremos traballar no sistema de toma de decisións, para que os veciños participen", destacan.

Hai uns meses, en conversa con Praza, os seus organizadores denunciaban que "as políticas de posta en valor, na maior parte dos casos, cínguense exclusivamente aos grandes conxuntos históricos ou a xacementos arqueolóxicos de entidade, feito entendible ao ser os motores da xeración de recursos turísticos, e por tanto económicos, dun territorio determinado. No entanto, déixanse á marxe a moitos outros lugares cun patrimonio que posiblemente non sexa relevante dentro desas directrices, pero si para os seus cidadáns e para o resto da sociedade". 

Outra das seccións máis destacadas desenvólvese este mesmo martes, e está dedicada á Teoría Construtiva. Participarán Antonio Lafuente, Ernest Cañada e Rosa Tera. O procomún, a emancipación do coñecemento ou o empoderamento das comunidades rurais centrarán as súas intervencións. Como escribiu o propio Ernest Cañada, "a maioría da población vese despoxada dos recursos e os territorios que posibilitan a vida. Que podemos facer para resistir e recuperar un maior control social e comunitario?”. Noutra das intervencións macro do congreso, o arqueólogo José Señorán reflexionou sobre os conflitos que se abren "entre quen consideran que a Socialización do Patrimonio Arqueolóxico é clave no desenvolvemento da profesión e nas relacións coa Sociedade, e quen consideran que se están levando a cabo procesos de intrusismo".

A presentación de proxectos galegos ocupará varias das sesións. Ademais da intervención inicial do investigador e activista Fran G. Quiroga, reinvindicando "ante a incapacidade das administracións" o papel "de nós, como cidadanía, na defensa e uso dos nosos comúns, este luns presentárons en Celanova media ducia de análises de caso, algunha ben de actualidade. En Celanova falouse da "loita cidadá en defensa dun uso público e cultural para o Castelo de Monterrei", de "Arquitecturadegalicia.eu, un proxecto para coñecer a arquitectura contemporánea galega", do "Proxecto Cárcere, unha plataforma pola recuperación da antiga prisión provincial", de "Santa Mariña de Augas Santas" ou da "Socialización do Paleolítico nas comarcas orientais de Galicia".

De igual xeito, nos vindeiros días, representantes da cooperativa Cestola na Cachola tratarán "O papel da economía social para potenciar unha cultura accesible á ciudadanía"; e así mesmo Joana Covelo Alonso e Iago Valverde Pérez presentarán o seu proxecto Cartografías Sensibles, de "posta en valor do patrimonio da parroquia de Vincios e da Serra do Galiñeiro". Ademais, Palmira Castro Marcote falará do seu proxecto mimadriña.com, unha “proposta persoal creativa e de acción social” definida como "como facer barquiñas  de papel dende un pequeno pobo e vivir disto e do conto".

Monterrei: o Misal, a fortaleza e a súa defensa

  Monterre i

Un castelo para todo o mundo

Tiña pensado escribrir algo sobre a estupenda manifestación do sábado, pero afórramo Manuel Gago con este artigo que describe maxistralmente o que supón esa loita para os implicados, fronte a cegueira? das autoridades: nós defendemos os nosos intereses porque o que é público é de todos, e gústanos compartir, como bos anfitrións, o mellor que temos: o castelo de Monterrei.

Máis que interesante todo o que está a suceder ao redor da cidadela de Monterrei, por moitísimos motivos. O primeiro: decatarnos de como a percepción social do patrimonio e do que é posible facer con el está a cambiar na sociedade galega, e non só no ámbito estritamente urbano. As obras de Monterrei non significan expropiación de terras novas, asulagamento de leiras, ou permutas de propiedades. Todas estas persoas manifestáronse o outro día en prol dun ben común e contra un xeito moi concreto de xestionar o patrimonio cultural. Nun territorio aparentemente pouco estruturado socialmente, a protesta a prol do Castelo de Monterrei xenerou, a través das redes, esa “identidade horizontal” da que fala Manuel Castells.

Durante moito tempo, a xestión do patrimonio cultural foi así de bruta, así de avasalladora, e parecía tan habitual como agora nos parece escandaloso o procedemento levado a cabo aquí pola Xunta. Para min, un dos factores de traca é o de facer un parador novo ao carón dun edificio público que xa ten esa función, no canto de reformalo (e sobre todo, repensalo). O non aproveitar unha xoia tan valiosa coma este castelo como un centro potenciador dos inmensos recursos dunha comarca que é a porta de entrada a Galicia, evidencia un xeito de entender a política e o turismo propias do franquismo, cando era o edificio en si, o Parador, o vertebrador do territorio. Hoxe sabemos que non é así, nin a función dos Paradores pode ser esa. Monterrei merece un proxecto máis ambicioso, máis intelixente, máis rendible económica, laboral e socialmente que a obra bruta que queren facer. Porque lle podemos esixir moito máis aos políticos e debemos facelo. E porque o patrimonio cultural non é unha reliquia do pasado, é unha ferramenta do presente para facer avanzar ás nosas sociedades, pero é unha ferramenta que se constrúe desde o diálogo, non desde o cemento. A ver se o damos entendido dunha vez.

Vídeos sobre o castelo de Monterrei e Verín

O primeiro vídeo é unha pequena xoia, pois é unha filmación dos anos 50 do s. XX. Aparece brevemente o castelo sen restaurar e a paisaxe urbana de Verín. O segundo vídeo é unha homenaxe en forma de fermosas imaxes aéreas ao monumento, agora ameazado pola disparatada decisión das administracións do PP, de construír un hotel no propio edificio.

Son vídeos subidos ao grupo de Facebook da Plataforma en Defensa do Castelo, que inserto aquí polo seu valor histórico e cultural, e para solicitar a colaboración de todos e todas os amantes da cultura, do patrimonio público, para tentar frear a desfeita. Na páxina de abaixo tedes a información de como colaborar (sinaturas, cartas aos xornais, mensaxes de apoio nas redes sociais, uníndose ao grupo de facebook, mobilizacións, difusión das actuacións da Plataforma, etc.).

http://castelodemonterrei.wordpress.com/

Monterrei, patrimonio público

Parece imposible que na sucesión de escándalos e disparates da nosa clase política aínda haxa noticias que poidan sorprender. Anestesiados, convivimos co noxo sen alterarnos. O decente é o anormal.

Pero estes políticos mediocres, curtos de miras, incapaces de xerar benestar para os seus concidadáns, son quen, porén, de acadar as máis altas cotas da miseria cos seus despropósitos só aparentemente inocentes, casuais. Vendo o que pasa día tras día sería de parvos non sospeitar que o obxectivo é, outra volta, obter beneficios privados malgastando o patrimonio público (de todos, non de ninguén).

Así que... sacan un novo coello da chistera, un hotel de luxo no castelo de Monterrei. E se sempre quedas abraiado coa capacidade de latrocinio dos nosos gobernantes, neste caso doe, porque o castelo forma parte da miña propia paisaxe, da miña vida. As súas pedras dominando o val son tamén a nosa casa, a de todas e todos os que nos criamos e medramos baixo a súa impoñente presencia que nos fai sentirnos orgullosos de ser de Monterrei, non de calquera outro lugar.

Nunha das provincias máis pobres e despoboadas de España esa é a solución dos que mandan desde hai... (desde sempre). Quítanlle a posibilidade de gozar libremente dun espazo único ao pobo, para regalarllo aos que se están enriquecendo coa crise, aos que poden pagar o luxo, e aínda pretenden que aplaudamos. Somos afortunados porque poderemos fisgar os cochazos e o estilo de vida dos novos señores, non como antes, cos condes, que nin se lavaban.

É alucinante que haxa diñeiro público para restaurar e acondicionar o castelo como hotel, pero non para coidalo como ben público. Argumentar que facer un hotel é a única maneira de conservar o edificio é unha falacia e deixa en moi mal lugar á Administración, que as autoridades deberían ser as máis interesadas en defender, como máximos representantes da mesma. Como ocorre coa Sanidade ou a Educación, está comprobado que a xestión do patrimonio cultural, con medios e vontade política, é máis rendible para o conxunto da sociedade (non sei se para os políticos responsables desta decisión) que as empresas privadas. Pero non parece haber vontade nin capacidade, diñeiro si.

Como se pode ver na foto, a 300 metros do castelo hai xa un parador de turismo, nun emprazamento privilexiado e cunhas instalacións en bo estado. O ano pasado estivo a piques de pechar, aparentemente por falta de clientes, aínda que os comerciantes da zona queixábanse da falta de prazas hoteleiras que obrigaban aos turistas a aloxarse en Chaves (Portugal). O plan é pechar este parador de tres estrelas e trasladalo ao castelo (repito, a 300 metros), supoño que con cinco estrelas e menos habitacións. Segundo os responsables da desfeita así atraerase a máis xente e aumentarase a oferta hoteleira. Alguén o entende?

Cales son as razóns que poden facer cunha persoa estea disposta a pagar máis por durmir no castelo, cando no antigo parador podería estar máis tranquilo (sen os fisgóns) e gozar dun fermoso paseo pola fortaleza como calquera mortal? Xa, claro, sempre haberá quen estea disposta a pagar o que sexa porque lle sobran os cartos ou por capricho, pero, serán tantos que xustifiquen os millóns de euros que se prevé investir e o abandono do edificio do antigo parador? Di o alcalde de Monterrei que xa lle buscarán un uso (como se lle está buscando á Cidade da Cultura), a iso chámaselle previsión e optimización dos recursos.

Outro dos argumentos que teño lido a favor do hotel é a creación de postos de traballo, imposible de refutar con millóns de parados. Pero é de prever que co parador tamén se trasladen os seus traballadores, así que quizais haberá algún novo contrato (temporal, claro) que será para... (si no eres del.... jódete). Pregúntome porque un uso razoable, cultural e turístico, non pode crear os mesmos ou máis postos de traballo.

Na miña opinión o que cómpre facer co castelo e o seu entorno (tamén moi valioso) é restauralo e habilitalo para a celebración de todo tipo de actos de carácter cultural e lúdico, co único límite da conservación dos edificios. No propio castelo ou nas casas próximas deberíase situar un museo histórico-etnográfico da comarca (recuperando o patrimonio depositado noutras institucións, como o Misal de Monterrei ou a estatua de Dionisio e Ampelos) que sería un foco de atracción por si mesmo tendo en conta a riqueza do patrimonio cultural da bisbarra (viño e outros cultivos, contrabando, entroido, balnearios, etc.). O importante é que haxa un programa de actividades atractivo e dinámico (por medio dun Padroado ou institución similar) que integre o espazo da acrópole na vida cotiá dos habitantes da comarca e atraia tamén a visitantes doutras latitudes.

Se algo está claro é a beleza e o interese de Monterrei, un lugar que todo o mundo debería ter a necesidade de visitar, só hai que poñelo en valor, dálo a coñecer. Algo que ata agora non se conseguiu. Son moitos os lugares de Galicia ou España, máis famosos e máis visitados, que carecen da importancia histórica, arquitectónica e paisaxística do noso castelo. Campañas efectivas de promoción turística, vinculadas a outros moitos atractivos da zona (non esquezamos Portugal), fomento das visitas escolares e de grupos organizados, creación de rutas artísticas e culturais, impulso do turismo da natureza, programas de axuda para a creación de empresas de ocio e turismo... serían actuacións moito máis beneficiosas para o conxunto dos habitantes. Por que non se realizan?

Privatizar o espazo público coa escusa do abandono do mesmo é un malgasto económico e un empobrecemento xeral da sociedade, ademais dunha proba evidente do fracaso dos que deben velar polo patrimonio común, os políticos. Se, ao final, se habilita como hotel todos os cidadáns e todas os cidadás, de Monterrei ou de fóra, seremos máis pobres, mesmo os que defenden o cambio de uso.

Quince razóns polas que o castelo de Monterrei non debería converterse nun complexo hoteleiro

Do blog Historia e historias da comarca de Monterrei

1. Por que o Castelo de Monterrei é o símbolo da nosa comarca.
2. Por que non se deberían usar fondos públicos para o beneficio de uns poucos.
3. Por que se din que o Parador non é rentable, difícilmente sería rentable este novo hotel.
4. Por que todo o mundo debería poder visitar o castelo é non só o que poida pagar unha habitación.
5. Por que non existe a necesidade de crear máis prazas hoteleiras na nosa comarca.
6. Por que suporía o peche do Parador de turismo.
7. Por que se pecha o parador de turismo a ver que se fai co edificio onde esta asentado.
8. Por que nunca máis se vería o castelo iluminado pola noite (sería imposible durmir dentro del con tanto lucerio).
9. Por que o castelo ten que ser de todos.
10. Por que para facer as habitacións teñen por forza que abrir buratos nos muros da fortaleza para pasar os tubos da fontanería, cable da luz e esas cousas.
11. ¡Por que hai un parador de turismo ó lado do castelo!
12. Por que o castelo non necesita ser lucrativo para se útil.
13. Por que o Castelo de Monterrei debería converterse no museo da nosa comarca e non nun hotel para uns cantos.
14. Por que na cesión do castelo por parte da administración xeral do estado á Xunta de Galicia só se contempla o seu uso con fins culturais.
15. E por último e máis importante: ¡Por que si os da Xunta creeran que un hotel no castelo podería ser beneficioso  para a comarca andariano anunciando a bombo e platillo e non andarían facendo as cousas a escondidas do pobo!