domingo, 26 de setembro de 2010

Joshua Benoliel - "Embarque do Corpo Expedicionário Português para a Flandres" (1917)





Chovera ou prometia chover e era Inverno. As duas mulheres à esquerda transportam guarda-chuvas e os seus casacos compridos estavam abotoados. O chão parece um pouco enlameado, devendo sujar os sapatos de fivela e, presumo, de pequeno salto de ambas as mulheres. Atrás, uma terceira mulher tem um rosto mais entristecido. De lenço negro, possivelmente já se havia despedido do namorado ou marido, a caminho da Flandres, onde muitos portugueses morreriam na frente da batalha (La Lys, 9 de Abril de 1918). Talvez o namorado fosse o soldado de bigode que vemos à direita, cabisbaixo, já a caminhar.
O rapazio, do lado esquerdo da imagem, acompanha a marcha dos soldados entre o medo e o espanto da movimentação. Verifico a cor da pele deles, muito meridional. Mas fixemo-nos agora no casal da frente.
A rapariga, de rosto muito fino e estatura mediana, tem os olhos semicerrados. O soldado pega meigamente no queixo da mulher prestes a rebentar em choro, após o último beijo. Eles sabiam que a despedida podia não ter regresso. Na mesma mão onde segura o guarda-chuva, tem um pequeno embrulho preso por corda. Não se sabe se o embrulho se destinava ao soldado, já de mochila às costas, de um pequeno haver dela ou de peça de roupa para entregar a uma cliente (efabulemos que ela era costureira).
À parte estes dramas pessoais, o quadro deve ser compreendido ao nível mais vasto da sociedade. Depois de se ter comprometido com o país que não enviaria tropas para a frente da batalha da Primeira Guerra Mundial, Afonso Costa, primeiro-ministro, mudou de ideias. O país atravessava uma conjuntura política e económica difícil; melhor não ficou, arrastando-se por entre o descontentamento e a escassez de bens de primeira necessidade, enquanto chegavam as notícias das primeiras baixas em combate. A repressão interna teve lugar no Verão e Outono desse mesmo ano de 1917. No final do ano, Sidónio Pais assumia o poder, instaurando uma ditadura militar (no final de 1918, Sidónio seria assassinado).
Possivelmente, o namorado daquela mulher ainda muito jovem (19 anos? 20 anos?) não regressou ao cais da estação de Santa Apolónia. Qual terá sido o percurso da rapariga? Arranjou outro namorado, casou e teve filhos? Ou ficou viúva para toda a vida? Que alegrias teria, passados os anos de juventude?





mércores, 22 de setembro de 2010

Para que serve a Historia?


Ao comezo do curso, como fago desde hai anos, pregunteille ao alumnado de 4º da ESO: para que serve a Historia? Estas son algunhas das respostas, as que máis me gustaron ou sorprenderon:

- Para coñecer o que pasou na idade dos nosos avós, como pasaron a vida. E para ter algo de cultura, para non ir de incultos pola vida.
- A Historia serve para aprender.
- Serve para ter máis cultura e saber máis sobre a vida humana.
- A Historia é o método que nos permite coñecer quen somos, de onde vimos e que cousas importantes fixemos ata este momento. A etapa que máis me gusta é o Renacemento, porque nos permitiu ter como idea principal ao ser humano.
- Serve para pouco no día a día. Está ben para a xente que lle gusta. Creo que a súa utilidade na actualidade consiste en non cometer os mesmos erros que antes.
- Para coñecer o pasado e saber de onde vimos.
- Para coñecer feitos e comportamentos pasados e a partir de aí forxar a nosa propia identidade. Se non coñecéramos a nosa historia, non teriamos unha identidade propia. A etapa que máis me gusta é a Idade Media, porque os cabaleiros ían a conquistar e chegaban vitoriosos xunto as súas mulleres. Iso era o máis bonito que podía agardar dun cabaleiro.
- Para saber o que pasou e situalo nun tempo.
- Para coñecer como era o mundo antes, como se vivía e o por que dalgúns acontecementos.

domingo, 19 de setembro de 2010

Labordeta

Este vídeo da entrevista que lle fixo Mara Torres na 2 é unha pequena homenaxe a Labordeta coñecido máis por unha anécdota, moi significativa por certo, que por unha longa traxectoria vital baseada na dignidade e na loita pola liberdade, sempre apegado a súa terra aragonesa.
Un home de esquerdas, ao que despedimos mandando tamén 'á merda' a todos os 'gilipollas' intolerantes.

sábado, 18 de setembro de 2010

Los Bling Bling

MANUEL RIVAS

EL PAÍS - Última - 18-09-2010

Utilizada en sus inicios por los raperos más enjoyados, Bling Bling es la popular y onomatopéyica denominación que recibe el estilo dominante en la actual derecha francesa. Alude a la ostentación, la presunción y la jactancia. En realidad, la política tintineante del Bling Bling se extiende por Europa. Es un populismo trucho, tramposo, practicado por élites que, en el fondo, desprecian al pueblo al que adulan. Prueba de ese desprecio son los instintos que azuzan: el odio y el miedo. Si respetasen de verdad a su nación, no la enlodarían con la indiferencia ante el dolor ajeno, con el desprecio al "otro", con episodios que pasarán a la historia de la infamia. En un cuento tradicional, Viviane Reding sería el espejo que dice la verdad. Por eso la comisaria de Justicia europea se ha quedado sola, mientras los Bling Bling que hoy gobiernan Europa van colocando gasas negras en todos los espejos para la gran operación que se ensaya con la expulsión de los gitanos: la Expulsión de la Verdad y la puesta en marcha del Estado de Coerción Permanente. El operativo está funcionando con éxito ejemplarizante. La comisaria se ha tenido que cortar la lengua y Sarkozy se la ha comido estofada. Alguien se ha comido, de paso, la instrucción canalla que explicitaba el objetivo étnico de la gran redada. En la expulsión de la verdad, juega un papel esencial la producción de eufemismos. Eso de lo que alertaba Walter Benjamin: presentar como documentos de civilización lo que tiene un envés de barbarie. Así, la expulsión se convierte en "devolución" (Sarkozy), y la persecución de un pueblo en "orden" (Rajoy). Hablando de eufemismos, días atrás encontré en el cajón desastre de Internet una página en la que miembros de la PIDE, policía política de la dictadura de Salazar, trataban de lavar la imagen de tan ilustre corporación. Así, a la tortura la denominaban "ausencia de confort". ¡Bling, bling!