sábado, 7 de abril de 2012

Reyes disfrazados, de James Vance e Dan Burr. Unha pequena homenaxe a Dimitris Christulas


Dimitris Christulas, farmacéutico xubilado de 77 anos, suicidouse na praza Sintagma de Atenas. As súas últimas palabras foron 'Non quero deixar débedas a miña filla'. Levaba no bolso unha nota na que culpaba ás autoridades (o 'Goberno de ocupación') da situación e laiábase de non ser máis novo para coller un arma contra 'os traidores á nación', contra os 'políticos e financeiros': "Xa que non teño unha idade que me permite recorrer á forza, non atopo outra solución que un final digno antes de comezar a buscar comida entre o lixo". Animaba tamén aos 'mozos gregos sen futuro' a colgar na mesma praza Sintagma 'como os italianos fixeron con Mussolini en 1945', aos traidores.
Os gregos están a sufrir os efectos da crise: aumento das enfermidades mentais e dos suicidios, redución das pensións que impide facer fronte aos gastos básicos de alimentación, vivenda e sanidade, fame...
Os reis de España e Francia viaxan de incógnito polo Estados Unidos da Gran Depresión. Reyes Disfrazados é unha novela gráfica cun argumento duro e veraz. O que nela se conta está sendo unha realidade hoxe, como comprobamos no ocorrido en Atenas. Quizais non sexa certo que a historia sempre se repite, pero si que debemos aprender dela se non queremos vernos condenados a outro desastre.
Foi unha das obras máis premiadas dos anos 90, con guión de James Vance e debuxos de Dan Burr. Texto e debuxos compleméntanse de xeito admirable. Os protagonistas son un rapaz que foxe da súa casa, na procura do seu pai que, atafegado por non poder alimentar aos seus fillos ('non quero deixar débedas a miña filla') , marchou da casa. O rapaz convértese no compañeiro dun vagabundo, alcumado 'O rei de España', percorrendo en trens de mercadorías un país asolado pola crise de 1929. O cómic consegue transmitirnos os sentimentos dunha xente sometida a máis absoluta miseria, incapaz de atopar unha saída entre os cascallos do sistema capitalista. Un sistema que (como agora), a pesar da crise, seguía vixiante, armado para reprimir calquera intento de alternativa social. Querían (queren) deixarnos ata sen esperanza.
Freddie, o neno protagonista, vese violentamente obrigado a madurar entre a fame e a tolemia, sen que na súa viaxe haxa un chisco da aventura que soñou lendo a Jack London ou vendo películas do oeste. O cine foi das poucas industrias que medrou nesa época na que a xente devecía por fuxir da crúa realidade.
Unha obra importante e de obrigada lectura para quen lle gusta a historia da xente, do cotiá, pero tamén para todos aqueles amantes das boas historias, ben contadas e debuxadas. Ao igual que as fotos de Dorothea Lange, Margaret Bourke-White ou Walker Evans, esta banda deseñada é unha fonte admirable para o coñecemento da Gran Depresión, de como a crise económica, máis alá dos fríos números, afectou á vida das persoas que só poden aspirar a sobrevivir un día máis no medio da miseria máis radical.
E sempre debemos recordar o que di Alan Moore no prólogo: "... As matemáticas da pobreza funcionan da seguinte maneira: se todo o mundo tivera unha parte igual, non habería ricos e non habería pobres. Se alguén se fai rico, entón hai alguén que automaticamente, se volve pobre. Se alguén se fai moi rico, entón é posible que moita xente se volva pobre. Isto funciona nas dúas direccións, claro está. Se moita, moita xente se volve pobre, podemos apostar sen temor a equivocarnos que o diñeiro se dirixe a algunha parte...". Pendurar dunha praza aos responsables, Non, pero tampouco podemos deixar que uns cantos ricos nos aterroricen, sen máis saída ca mendicidade ou...

Ningún comentario: