sábado, 26 de maio de 2012

Los pies de barro de Jaafar


Por: Ramón Lobo | 26 de mayo de 2012

Muhammed Muheisen (ASSOCIATED PRESS)
Jaafar Sakhawat tiene ocho años de edad y unos pies de anciano. Los primeros dedos, los que llamamos gordos, parecen aplastados por siglos de trabajo, de esclavitud, arrastran cadenas. Los demás presentan deformidades prematuras en los nudillos, como si padecieran algún tipo de artrosis. Jaafar trabaja en una fábrica de ladrillos en las afueras de Islamabad, en Pakistán. De la pernera derecha de un pantalón enmarronado descienden mojaduras de barro reciente. Parece una estatua humana, un niño-viejo que nace de las piedras.
No necesitamos ver su cara para saber que tiene ojos tristes y una sonrisa inocente. No necesitamos que nos cuenten su vida; sabemos que es un niño sin derecho a escuela, a infancia y juego, miembro de una familia numerosa, pobre, con unos padres dependientes del escaso dinero que pueda ganar en un trabajo de destajo.
Los pies de barro de Jaafar no muestran el aire viciado de la fábrica, la solana o el frío de las terrazas en las que se ordenan los ladrillos recién cocidos. Muchas viviendas paquistaníes, y de su vecino Afganistán, están hechas de pies de Jaafar. Son el país real, el que padece la corrupción de los gobernantes, el radicalismo de sus talibanes, el peso de la tradición y a unos extranjeros que llegaron para liberarles de lo accesorio y que se han convertido en un problema más, quizá el más grave porque mataron la esperanza.

mércores, 23 de maio de 2012

O triunfo do Black Power


Tommie Smith e John Carlos provocaron unha convulsión coa súa protesta contra o racismo fai 30 anos en México
SANTIAGO SEGUROLA, - El País - 12/10/1998
Pasaron 30 anos, pero o momento é inesquecible. O 16 de outubro de 1968, Tommie Jet Smith realizou dous desafíos. E gañou os dous. Un contra os límites humanos, na final de 200 metros dos Xogos de México. Outro contra o poder, contra a inxustiza, contra o medo, contra a discriminación. Aquela tarde, Tommie Smith fixo historia en todos os sentidos. O seu nome evoca o mellor do deporte e da dignidade do home, representada nunha imaxe que figura como unha das grandes iconas do século XX: un atleta negro sobre o podio, o brazo no alto fronte á bandeira americana, o puño dereito enfundado nunha luva negra, a cabeza lixeiramente humillada, o ouro sobre o seu peito, a protesta no momento da gloria, o medo ás represalias, a ebulición dun home que temía ser tiroteado. Como esquecer ese momento. Tommie Smith acababa de gañar a final de 200 metros, cun tempo de 19.83 segundos, unha marca prodixiosa que se adiantou ao seu tempo, como tantas outras naqueles Xogos fabulosos. Só por esa carreira, Smith entraría na lenda do atletismo. Ninguén até entón baixara dos 20 segundos, unha fronteira que aínda hoxe serve para distinguir a verdadeira excelencia dos especialistas.
Smith chegara ao atletismo grazas ás súas marabillosas condicións naturais. Iso non significaba que o seu acceso ao deporte fose sinxelo, como tampouco o foi a súa vida. Sétimo entre os doce fillos dun recolledor de algodón de Texas, Tommie sufrira innumerables privacións. Vira como os capataces golpeaban ao seu pai, viaxara apiñado nos camións que percorrían os campos de algodón do Sur de Estados Unidos, traballara nas terras desde neno, emigrara coa súa familia a California, onde tampouco puido escapar aos abusos, a discriminación e a intolerancia. Aqueles anos marcaron irremediablemente a súa vida e fixéronlle sensible aos tempos de cambio que se vivían nos 60.
As súas calidades físicas permitíronlle ingresar na Universidade de San José State, o paraíso dos velocistas. Alí reuníronse os fenomenais Le Evans (campión olímpico de 400 metros), Ronnie Ray Smith (campión olímpico 4x100) e John Carlos, o fogoso atleta do Harlem neoiorquino que se dirixiu ao Oeste por consello de Harry Edwards, o home que provocou todo o movemento de protesta aos Xogos de México.
Edwards tiña 25 anos e era profesor de Socioloxía en San José State. Amigo de Martin Luther King e de líderes negros radicais como Stokey Carmichael, decidiu fundar un movemento de boicot contra os Xogos Olímpicos. Edwards e un grupo de deportistas entre os que figuraban Tommie Smith, Le Evans e o xogador de baloncesto Lew Alcindor (que pasaría á posteridade como Kareem Abdul Jabbar) redactaron un manifesto no que criticaban a admisión de Suráfrica no Comité Olímpico, esixían a dimisión por racista de Avery Brundage, presidente de devandito comité, e reclamaban a devolución a Mohamed Alí do título de campión do mundo de boxeo.
Todos os atletas, menos Alcindor, acudiron aos Xogos de México, pero Smith estaba decidido a expresar a súa protesta e a de todos os compañeiros agrupados no movemento denominado Black Power (poder negro). Era un raparigo tímido, introvertido, máis proclive a actuar que a falar. Por mor das súas posicións políticas recibira ameazas de morte. Pouco antes dos Xogos de México, casou e recibira unha oferta para xogar cos Bengals de Cincinatti na liga profesional de fútbol americano. Desde o punto de vista táctico, nada lle conviña menos que un acto de rebeldía. Pero Smith era unha persoa de conviccións. Demostrouno despois da súa gran vitoria na final de 200 metros.
As luvas
Tras a carreira, dirixiuse aos vestiarios con John Carlos. Abriu unha bolsa e sacou dúas luvas negras. "John, chegou o momento. Aquí están todos estes anos de sufrimento, de medo. Eu vou facelo. Ti decides o que queiras"."De acordo. Eu tamén o farei", díxolle John Carlos. Tommie Smith entregoulle a luva esquerda. Él quedou co dereito. Tiña medo. "Tommie, se alguén dispara, xa coñeces o son. Móvete rápido". Ningún dos dous estaba seguro da reacción da xente e dos policías. Nunca antes se aproveitou unha cerimonia olímpica para realizar un abrupto acto de protesta política.
Smith púxolle unha condición a John Carlos. "O que imos facer ten que estar cargado de dignidade e emoción. O himno americano é sagrado para min". Pouco antes de saír ao estadio para recoller as medallas, atopáronse cun aliado insospeitado. O australiano Peter Norman, sorprendente segundo na final, interesouse pola decisión dos dous atletas estadounidenses. Norman, de raza branca, dixo que apoiaría a súa protesta e para acreditalo colocouse no peito unha insignia do Proxecto Olímpico polos Dereitos Humanos, o movemento creado por Harry Edwards.
O resto pertence á historia. Os dous atletas norteamericanos depositaron unha zapatilla sobre o podio e sobre as notas do himno americano levantaron os seus puños con guantes, ante a estupefacción de Avery Brundage e os dirixentes da delegación estadounidense. Un momento que recordará para sempre o valor e a integridade de Tommie Smith e os seus dous compañeiros no podio.

xoves, 10 de maio de 2012

O rapaz que burlou o pano de aceiro


O 28 de maio de 1987 unha avioneta aterrou na Praza Vermella de Moscova ante o estupor das autoridades soviéticas. O seu piloto era Mathias Rust, un adolescente alemán (occidental) de só 17 anos. Segundo dixo: "Crin que o avión era unha chave para a paz, que podería utilizalo para construír unha ponte imaxinaria entre o leste e o oeste".
Cando aterrou, a poucos metros do Kremlin, coa Cessa alugada, tivo medo de que o mataran. Dous anos despois caeu o Muro de Berlín, símbolo do final da Guerra Fría, pero en 1987 o ridículo (e tráxico) enfrontamento entre o leste e o oeste que dominara as relacións internacionais desde a Segunda Guerra Mundial aínda estaba vixente. E Mathias tiña burlado o que se consideraba un dos sistemas de defensa máis seguros do mundo. Pero ninguén o tiroteou: "Elixín unha zona pública porque asustábanme as posibles represalias da KGB".
O Goberno soviético destituíu ao ministro de Defensa e a varios oficiais e o mozo foi condenado a catro anos nun campo de traballo. Cumpriu só un ano e tres meses, nun centro de alta seguridade. Regresou a Hamburgo coma un heroe nacional, pero o seu éxito debeuse a unha casualidade, o 28 de maio era a festa dos vixilantes de fronteira, que relaxaron os controis. Ese mesmo día foron detidos dous mil axentes borrachos. Ninguén deu a orde de derrubar calquera aparato que voase preto do Kremlin sen autorización.
As autoridades da decadente URSS acusaron a Alemaña Federal de ter organizado a viaxe, a pesar de que Rust declarou que ninguén llo suxeriu e que só pretendía "conseguir a paz entre os Estados".
Despois da súa efémera fama, en 1991 foi condenado a dous anos de cárcere por acoitelar e ferir gravemente a unha enfermeira á que non conseguiu seducir. Vaia final máis vil para tan grande aventura. A avioneta, por certo, foi mercada por un millonario xaponés e hoxe exponse nun museo de Berlín. E isto é todo o que queda da mal chamada Guerra Fría, millóns de mortos convertidos nun souvenir, como as pedras do Muro.

domingo, 6 de maio de 2012

Crónica da viaxe a Ourense co Proxecto Terra

Sheila Carbia (3ºA)
(...) Chegamos á estación do tren de Ourense, onde recollemos ás guías (Uxía e Eva). No autobús Uxía comezou falando das pontes e dalgúns edificios que iamos deixando atrás, da súa historia e das funcións que desempeñaban.
Baixamos do autocar na Alameda (sitio xa coñecido dunha viaxe cos Retelladores). Dividímonos en dous grupos. No meu grupo a guía foi Eva. Comezou explicándonos o significado de Ourense, a localización da Alameda, da Praza de Abastos e... diversas cousas máis.
Baixamos andando ata as Burgas. Alí, a auga mana dende as profundidades arrastrando minerais moi beneficiosos para a saúde. A seu carón hai unha piscina con auga termal.
Camiñamos polo casco histórico, paseando polas rúas, comentando casas, edificios, prazas... Chamoume (creo que a todos, non só a min) a atención unha casiña agochada nun rueiro sen saída.Gardaba a harmonía das casas antigas, engadindo cores vistosas e flores, facéndoa máis colorida, máis alegre. Comentamos, tamén, as estruturas, materiais e formas de igrexas, pazos e fontes.
Arredor das 12:30 subimos de novo no autobús, facendo a vista panorámica de Ourense. Observamos os edificios do Campus Universitario de Ourense que, como insistiron en recalcar, é unha universidade que segue o modelo europeo., é dicir, que se integra na cidade.

Chegamos ao Parque Empresarial de Pereiro de Aguiar, onde visitamos a fábrica Sociedad Textil Lonia. A min, persoalmente, pareceume un sitio horroroso. Nunca me gustou ver 'bunkers' de xente traballando, nin tráilers saíndo e entrando das naves, nin nada do que hai alí. Non é por criticar, só é unha opinión persoal.
O exterior non me sorprendeu. Gris, sen vida, como se houbese tristura no seu entorno. A pesares de que me gustan a cultura e o estilo xaponés, eses xardíns zen non  me gustaron. Para min son como anacos de chapapote branco fóra de lugar. Quizais lles leve tempo coidalos, pero...
Cando entramos, por diante de nós vimos pasar a moita xente: uns de bata branca e zapatillas, outras con tacóns e zapatos finos...
Unha amable guía ensinounos as distintas partes da fábrica: o centro de corte, de costura, preparación e distribución. Un vestido lila non deixaba de pasar polos carrís do teito. Pero eu fixeime sobre todo nas traballadoras (a gran maioría eran mulleres). En naves sen ventás, como nun cárcere, todas as mulleres serias, ningunha contenta... Concentradas na súa monótona labor para cobrar a fin de mes. Houbo xente que se fixou nos bolsos de CH, eu preferín fixarme na maneira de traballar. Porque, sinceramente, a quen lle gustaría traballar alí?
Enervoume o malgasto que se fai en cousas inútiles, como a fibela dun bolso, bañada en ouro de 24 quilates. Hai tantas tonterías alí que case me dá a risa: a quen lle fai falta unha funda para goma de mascar?, que can precisa un comedeiro de CH?

Cando saímos da fábrica era xa hora de comer. Despedímonos das guías e continuamos camiños cara as termas de Outariz. Os profesores deixáronos sós nas pozas, comemos e despois cambiámonos para gozar da auga quente. Que boa estaba a auga!!! Fomos probando as pozas, pero eu na de 50º e na de auga fría non me metín. As que realmente molaban eran as quentes e máis cando comezou a chuviscar. Foi tan pracenteiro sentir o frío na cara e o calor no corpo!!! Ás 16:15 saímos das pozas e dirixímonos ao bus para volver ao Losada.

Foi unha excursión... RELAXANTE

xoves, 3 de maio de 2012

Isto é vida?


Esta é a viñeta coa que remata (de forma apoteótica) A Mansión dos Pampín, o extraordinario cómic que Miguel Anxo Prado creou para o Proxecto Terra, un referente educativo en Galicia, un exemplo de como integrar a escola co medio, de como facer da educación unha ferramenta para mellorar a nosa paisaxe, a nosa sociedade.
Como case todos os anos, despois de traballar na aula de 3º da ESO a Unidade de Arquitectura Popular, limos a banda deseñada e contestamos a un cuestionario. As peripecias de Concha e Indalecio no mundo da propiedade inmobiliaria dan para moito máis que analizar as nosas degradadas paisaxes rurais e urbanas (cravadas polo autor). No centro desas paisaxes estamos nós, desleixados da nosa identidade, alienados polas modas, vítimas da ambición e das aparencias. Incapaces de valorar o noso entorno criticamente, sometidos á rutina máis vulgar, semella que somos incapaces de construír unha sociedade do benestar (tan de actualidade hoxe, por desgraza) na que o entorno ten un papel central (pracer paras os nosos sentidos, harmonía coa natureza). Os Pampín son unha ventá aberta a todas estas cuestións que moitas veces nin nos formulamos, das persoas e da paisaxe, das relacións humanas, dos gustos e dos prexuízos, da realidade e dos soños, de pais e fillos... E, por suposto, é un cómic do máis entretido. Aprendemos e divertímonos, que máis se pode pedir!!!
Traballar na aula co Proxecto Terra é un privilexio para un profesor, porque podes comprobar como poucas veces, como ese alumnado que tantas veces consideramos pasota, desmotivado, semella que esperta do letargo e comeza a discutir con fervor sobre as casas que lle gustan ou non, sobre as alturas e as colores, sobre o respecto a natureza, sobre as necesidades e os luxos, sobre tradición e modernidade... En definitiva, conseguimos unhas clases vivas que nos fan pensar co noso traballo ter sentido.
Este curso pensei que estaría ben incorporar algunhas das opinións do meu alumnado a este blog, tomando como referencia a viñeta final.

Esta imaxe amósame o pouco gusto que ten a xente elixindo as suas vacacións. Unhas boas vacacións non son estar nun sitio ateigado de xente onde non te poidas mover, é indignante que o q pensemos dunhas vacacións perfectas sexa estar metidos nunha praia sen case poder moverte cando hai cantidade de sitios turísticos moito mellores e bastante máis impresionantes. Eu antes de ir a unha praia así, iríame visitar cidades turísticas e máis interesantes. (N.)

É un sitio moi concurrido, quizais con demasiada xente. Un lugar no que non tes moita intimidade e con tanta xente un pouco agobiante... Os edificios estan moi cerca do mar o que pode supoñer un problema, é dicir que aproveitan demasiado o terreo. Unhas vacacións suponse que son para relaxarse e estar tranquilo e nun lugar asi sería imposible. Se fora eu iría a un lugar máis tranquilo e con máis natureza porque un sitio así a verdade é que me deprime un pouco. Bueno pero cada un é cada un. (S.)

Nesta viñeta represéntase o pouco gusto que hai para escoller unhas vacacións. Para o meu gusto nesta praia había moita xente. Eu preferiría unhas vacacións máis tranquilas. (A.)

Parece un sitio agobiante, sen contar os altos edificios que o presiden ó pé da praia. Estou en contra da frase de Indalecio, pois paréceme que ese sitio non é tan fabuloso, e pola contra, como di a muller, penso que era mellor (e máis barato) buscar unha casiña de turismo rural nunha vila, ou ir de acampada. Definitivamente, con esa frase non describiría ese lugar. Quizais fose mellor: Ai, Concha, que afogo entre a multitude! (S.)

É unha praia ateigada de xente un día de verán, ao seu redor hai novas construcións, edificios moi altos. Penso que deberían ser máis baixos, como moito de tres ou catro plantas de altura, xa que se hai edifios detrás sacaríanlle as vistas, ou ainda os farían máis altos. O comentario de Indalecio é o seguinte ''Ai Concha, isto é vida''. Para el estar rodeado de xente é unha satisfación, para o meu punto de vista é agobiante. Eu non sería capaz de pasalo ben nunha viaxe coa familia na que das un paso e molestas ó do lado, escoitas os gritos dos rapaces, as conversas de todos os do redor... Unhas vacacións deberían ser tranquilas, nun lugar que transmita pracer, para iso hoxe en día o mellor lugar é o rural pois case ninguén vive en aldeas e cada vez estan máis despoboadas. (Sh.)

Na viñeta vese xente moi apelotonada na praia, e o comentario que fai Indalecio paréceme moi desagradable, xa que él nesas vacacións non fixo nada, mandoullo facer todo á súa muller. O sitio que elixiron pra facer esas vacacións paréceme bonito pero é un lugar no que hai moita xente, parece que non hai outra praia nese lugar e iso dálle mala reputación. (V.)

Nesa praia non hai intimidade, nin tranquilidade pois esta ateigada de xente. Unhas boas vacacións necesitan un pouco de harmonía. Eu non diría o mesmo que dixo Indalecio, pois estar rodeada de moreas de persoas que non coñeces non me resultaría moi agradable, eu preferiría pasar unhas vacacións máis tranquilas. As vacacións xa son para descansar e relaxarse e penso que nun ambiente asi non me poderia relaxar e ainda me agobiaría moito máis. (An.)

Pareceume bonita a viñeta, gústame que a xente desfrute dos dias de sol, con moita xente ademais. (U.)

A xente esta moi apretada e non se está cómodo. A min persoalmente non me gustaría estar nunha praia coa xente tan apretuxada, prefiro estar sen moita xente ao meu arredor....Tomar o sol tranquila e que ninguén me moleste, xa que se hai moita xente ao meu arredor agóbiome moito. (M.)

Iso non é vida. Que os edificios de 15 plantas ocupen a zona de praia, que centos de persoas estean amoredas en praias, non é vida. A Destrución de montes e ecosistemas pra deixar paso á paisaxe urbana non trae beneficio á terra, tan só trae beneficio económico a unha minoria (os políticos,banqueiros e construtores). A vida é monte e praia, é natureza. O tipo de futuro que se nos oferta é a destrución da paisaxe. Hai que pensar nun modo de convivencia coa natureza e non na sua destrución. (Al.)


Non estou para nada de acordo con estas palabras, e mais aínda se fitamos detidamente a imaxe coa que estas están relacionadas. Destacan considerablemente, nesta viñeta, as edificacións, que non gardan para nada proporcionalidade entre elas, unhas son moi elevadas, outras relativamente baixas... E non só iso, se non que os edificios están tan preto da praia, que só os separa dela unha estrada (Cousa que tampouco vexo normal, posto que por ela están a circular unha cantidade elevada de vehículos,e desta forma,eu penso que non hai maneira de relaxarse na praia). Fóra diso tamén existe outro inconvinte, a xente. Non quero dicir que haxa que estar nunha praia baleira, pero o que tampouco vexo normal é elixir este lugar para pasar as vacacións familiares, sen ningunha clase de intimidade. O que quero dicir, para rematar, é que eu conservaría a "mansión" en Antelo para as vacacións e quedaríame co piso, anque fose un pouco maís lonxe da cidade. Que total por 12 metros cadrados máis... E así non salirían tan ben parados, o alcalde e o construtor. (P.)