Do antigo Caladiños:
No ano 2003, no Don Aurelio de Cuntis, decidimos recordar os 25 anos da
Constitución. A min ocorréuseme unha actividade consistente en que os profes
lembráramos por escrito como vivimos a morte do tirano e os primeiros anos da
Transición. O alumnado debería descubrir quen era o autor de cada texto.
Abaixo
tedes o que eu escribín, que é o que eu recordo, non o que realmente vivín.
PERO... ONDE ESTABA TODA ESA XENTE?
A mañá do 20 de novembro de 1975 os internos dos
Salesianos de Ourense estabamos nos lavabos cando entrou o frade de garda coa noticia: ‘el
generalísimo ha fallecido esta madrugada, podeis iros para casa una semana’.
Algúns comezamos a berrar e dar chimpos de alegría. Eu rematei no chan da
labazada que me deu o misericordioso irmán. Non, non tiñamos ningún tipo de
conciencia política, simplemente deveciamos por ir para a nosa casa e abandonar
o asfixiante ambiente do internado. Iso foi para min a morte, na cama, do Ditador:
unha semana de vacacións ben merecía unhas cantas labazadas.
Impresionoume moito o enterro de Franco, con aquela
multitude agardando no seu velorio, os brazos en alto (que significaría ese
xesto?), as bágoas dos reis, o Val dos Caídos... Amargoume as vacacións. Vendo
a única televisión parecía que se acababa o Mundo, que España xamais volvería a
ser Una, Grande y Libre, que estabamos perdidos sen o noso guía.
Non foi así, de repente todo pareceu coller vida:
infinidade de carteis, mitins de non sei cantos partidos: centristas,
socialistas, comunistas, galeguistas... Pero onde estaba toda esa xente? E os
que durante o enterro de Franco amosaban un profundo pesar agora renegaban del
ou esquecíano: Franco non existiu, había que ser europeos modernos.
Pero non pensedes que un raparigo coma min estaba
interesado pola política. Non, o que máis me atraeu deses anos foi o destape.
Pasar con disimulo diante do quiosco e botarlle unha ollada ás fotos de
Nadiuska, Susana Estrada ou a Cantudo, soñar con poder entrar a ver unha
película S. En fin, niso creo que non cambiamos moito, aínda que hoxe calquera
programa infantil é moitísimo máis atrevido.
Abandonei o internado, grazas a Deus! e funme ao
Instituto de Verín, preto da miña casa de Albarellos de Monterrei. Creo que foi o primeiro curso no que nenos e
nenas compartiamos as aulas. Foi unha sensación contraditoria, por un lado
encantábame estar coas rapazas pero por outro púñanme un pánico tremendo. Así
que os rapaces faciamos grupo de machos aparte, falando de fútbol e mulleres pero
tremendo ante a posibilidade de achegarnos á rapaza que nos gustaba. Nisto
tense cambiado?
Tamén lembro a miña primeira folga. Durou aproximadamente
5 minutos. Ían expulsar a unha compañeira e o grupo de 1º de BUP pensou que era
inxusto, e había que actuar (algo aprenderamos dos novos tempos), así que
decidimos non entrar na clase despois do recreo. Estabamos nun curruncho do
patio, agochados uns detrás dos outros, con moito medo. Vimos baixar polas
escaleiras ao Shérif e aínda nos apertamos máis contra a parede. Dixo: ‘o
entran a clases o salen del recinto del Instituto’. Só un saíu, a maioría
correu escaleiras arriba e uns cantos demorámonos uns segundos para convencer
ao colega de que tamén entrase. Para min esta folga é como a Transición: pensabamos que podiamos loitar contra calquera inxustiza, que o futuro ía ser
esplendoroso e... entramos na OTAN, hoxe invadimos Iraq... Non pasa nada ya
es primavera en el Corte Inglés!