Feliz ano para o galego

Xa tiña subida a postal cando o Goberno da Junta pariu por fin á aberración do novo decreto. Non quero repetir aquí os argumentos que levamos empregando durante este ano contra esa mostra de miseria moral e de paletismo. O decreto é unha manifestación de covardía e de necidade. Necidade pola ignorancia que amosan os responsables da súa redacción, ignorancia sobre a lingua e ignorancia sobre a educación, á que van someter a unha tensión absolutamente innecesaria. Covardía porque os responsables, co listo de Feijóo á cabeza, se agochan detrás do inglés e das disparatadas votacións dos pais, para non dicir o que realmente pretenden: reducir a presenza do galego no ensino.
A pesar deste decreto, que non sorprendeu a ninguén, penso que 2010 vai ser un bo ano para o galego, porque os que amamos a lingua e a terra estamos aquí, de pé, desexosos de mobilizarnos contra a necidade e a covardía. Porque somos e nos sentimos galegos, cos mesmos dereitos que calquera outra persoa do mundo.

Felicita o nadal coa postal da Coordinadora Galega de ENDL - Watch more Sports Videos at Vodpod.

Honra a Ribeiro Santos! Militante antifascista

Unha das moitas afeccións raras (ou manías) que cultivo nos últimos anos é a de ter un álbum en flickr adicado ás pegadas da Historia nas rúas das cidades e aldeas que visito. Na ponte da sagrada Constitución atopei unha rúa adicada a Ribeiro Santos en Lisboa, coa sinxela e fermosa lenda de ‘militante antifascista’. Que cualificativo máis positivo se pode atribuír a unha persoa? Militante antifascista, unha obriga de todos pero que só algúns son quen de levar ata as últimas consecuencias. Non é un heroe conquistador, nin un ‘padre de la patria’, só un militante antifascista, un exemplo que recordar, como deberiamos facer en España con todas as vítimas do franquismo e que tanto está a custar aínda hoxe.

José Antonio Ribeiro Santos morreu asasinado no Instituto Superior de Ciências Económicas e Empresariais (hoxe, ISEG) o 12 de outubro de 1972. Un membro da policía política da ditadura que establecera Salazar, a PIDE, chamado António Joaquim Gomes de Rocha, pegoulle un tiro mentres se desenvolvía un mitin contra a represión policial. Era un estudante de 4º de dereito, dirixente da Associação de Estudantes e militante da organización do MRPP para a xuventude estudantil. Tiña participado en todas as loitas pola Democracia, contra a Ditadura e contra a guerra colonial.

En 1972 a conflitividade na Universidade era constante. A Facultade de Dereito estivo moito tempo pechada pola policía e en todo Portugal medraban as protestas contra a guerra colonial en Angola e Mozambique. Os días seguintes ao asasinato e no mesmo enterro producíronse duros enfrontamentos entre os milleiros que manifestantes que protestaban polo crime e a policía que tomou Lisboa. O réxime tiña os días contados, pero o crime quedou impune, mesmo despois do 25 de abril de 1974, cando caeu a Ditadura.

Recollín a información sobre Ribeiro Santos do blog de Antonio García Pereira, testemuña do acontecido e colega de José Antonio, que remata así o seu artigo:

Um Povo sem memória e sem causas será sempre um Povo castrado, derrotado, tiranizado. E não há Poder algum, por mais despótico que se apresente, que seja invencível.
É, pois, procurando dar também o meu contributo para a preservação dessa mesma memória colectiva que aqui ergo a minha voz, arrancando ainda e uma vez mais do fundo da minha alma o grito de Honra a Ribeiro Santos!

http://garciapereira2009.blogspot.com/2009/10/honra-ribeiro-santos.html

Atentado contra o Rainbow Warrior

En xullo de 1985, na costa de Nova Celandia, o barco insignia da organización ecoloxista Greenpeace afundiuse debido á explosión de dúas minas colocadas por axentes do servizo secreto francés coa autorización do presidente Mitterrand.

O atentado levouse a cabo para impedir que o barco chegara ao Pacífico sur, onde pensaba levar adiante unha serie de accións para protestar contra as probas nucleares francesas no atolón de Mururoa (Polinesia Francesa). As bombas tamén causaron a morte dun fotógrafo da expedición, Fernando Pereira.

O barco foi refrotado e remolcado ata a baía de Matauri, onde foi afundido definitivamente e hoxe é unha atracción para os mergulladores.

Greenpeace contruiría un novo barco, o Rainbow Warrior II, continuando coa súa importante labor de denuncia dos atentados contra a natureza. Hoxe a ameaza nuclear é aínda maior, con cada vez máis países desenvolvendo armas atómicas e construíndo centrais nucleares.

Ademais da demisión do ministro francés de Defensa, Charles Hernu, as únicas condenas polo ataque ditáronse cara dous axentes secretos franceses. Foron sentenciados a dez anos de prisión en Nova Celandia, pero menos dun ano despois xa foron trasladados a territorio francés. Francia pagou indemnizacións de 7 millóns de dólares a Nova Celandia e 8,1 millóns a Greenpeace.

Auschwitz

O máis grande e tristemente soado campo de exterminio nazi foi establecido en Oswiecim, preto de Cracovia, Polonia, e chamado Auschwitz.

Máis dun millón de persoas foron asasinadas nese lugar entre 1940 e 1945. Na súa maioría ern xudeus, pero tamén xitanos, polacos e rusos prisioneiros de guerra, sufriron o horror, enviados a realizar traballos forzados ou directamente ás cámaras de gas.

Os nenos e nenas, moi pequenos para realizar traballos forzados, eran usualmente asasinados. Moitos menores serviron como coelliños de Indias para experimentos pseudocientíficos e algúns sufriron castración, cegueira ou outros horrores.

"Ósos móbiles, unidos por unha pel seca e envellecida. O aire era irrespirable, unha mestura de carne queimada e excrementos". Así describiu Auschwitz o primeiro soldado soviético que entrou a liberar aos prisioneiros.

As pertenzas dos reclusos eran confiscadas e recicladas. Os dentes de ouro eran moi apreciados. O pelo usábase en ocasións para encher colchóns.

As tropas soviéticas finalmente liberaron aos prisioneiros o 27 de xaneiro de 1945, aínda que só atoparon 7.000 reclusos. Os nazis fixeron saír do campo a case 60.000 dos cales 15.000 pereceron nas chamadas "Marchas da Morte".

Hoxe Auschwitz é un museo declarado pola UNESCO Patrimonio da Humanidade para que non se esqueza ás vítimas e para que unha catástrofe similar non volva repetirse.

Dos barcos de escravos ás pateras

Desde a illa de Gorée, en Senegal, ata América. Catro séculos de negocio e millóns de escravos en barcos europeos.

"La codicia les impulsaba a no dejar a los negros en su barco más que us espacio parecido al que ocupa un muerto en su ataud" "Muchos negros estaban obligados a viajar sobre un lado, replegados sobre sí, sin poder extender los pies. Acostados, sin vestidos, sobre un suelo muy duro, traídos y llevados por el movimiento del barco, su cuerpo se cubría de úlceras y sus miembros no tardaban en ser desgarrados por los hierros y las cadenas que los tenían atados unos a otros" (Pío Baroja: 'Los pilotos de altura').

"Antes era forza de traballo o que buscaban os europeos; despois foron materias primas o que se levaron...; agora, de novo, permítense as pateras porque se necesitan homes, pero custa legalizar, porque iso sería facernos iguais" (Alioune Kabo, guía de Gorée)

Día da Discapacidade: 'Entre comillas'

"Entre Comillas" é a curta gañadora do IX Congreso Nacional de Estudiantes de Terapia Ocupacional celebrado en Talavera de la Reina (2009). Realizado por cinco terapeutas, entre elas unha ex alumna do Don Aurelio, Cecilia Touceda, unha desas persoas que estás orgulloso de coñecer e de terlle ensinado algo (ou polo menos iso desexo).
Unha curta emocionante e didáctica. Mirádeo, sentide e aprendede: Hai que pelexar para mellorar.

No Día Internacional para a Abolición da Escravitude

Esta foto tirouse no Congo colinizado polos franceses a principios do século XX. Fala por si soa, enviouse como postal de felicitación do aninovo. Pode parecernos estarrecedora, dramática, horrible... pero hoxe aínda seguimos vendo moitas fotos, sabendo de moita xente que vive (sobrevive) sometida aos 'negreros' cabróns do s. XXI. A globalización que estamos construíndo, chea de palabras retóricas, hipócritas, convive sen demasiados problemas con nenos e nenas escravizados, nenas e nenos vítimas de abusos sexuais, persoas inmigrantes traballando e sobrevivindo clandestinamente, mulleres recruídas en sórdidos prostíbulos para solaz vergonzoso dos machos con diñeiro no peto, mulleres escravizadas polos seus propios homes...

Ben, está claro, a escravitude aboliuse nos papeis, pero a realidade do noso mundo está chea de persoas sen liberdade (e de persoas indignas que os someten). Podemos facer algo?

II República (1931-1936)

Nesta presentación fago un percorrido polos aspectos políticos fundamentais durante a II República, acompañados dunha selección de imaxes deses anos que ilustran sobre a vida cotiá.

II República (1931-1936)

View more presentations from ferrocouselo.

Aminetu Haidar: "Teño dous fillos, pero a miña dignidade está por riba dos meus fillos. Eles vivirán sen nai, pero con dignidade""

Aminetu Haidar é coñecida como La Pasionaria Saharauí ou a Ghandi Saharauí. Leva en folga de fame desde o día 14 de novembro, confinada no aeroporto de Lanzarote. O día anterior regresaba a súa casa en El Aaiún (Sáhara Occidental) cando non se lle permitiu a entrada e foi expulsada pola policía marroquí coa escusa de que no formulario de entrada puxera como nacionalidade o Sáhara Occidental, en vez de Marrocos. Isto xa o fixera outras veces, pero deixárana pasar. Foi embarcada cara Lanzarote onde se lle obrigou a entrar no aeroporto (xa que ten unha tarxeta de residencia por razóns humanitarias en España), pero non se lle permitiu coller o avión cara El Aaiún por non ter pasaporte. Ela cre que o Goberno español está sendo cómplice do marroquí: "Nunca pensei que España lle faría un favor tan sucio a Marrocos".

O Sáhara Occidental foi unha colonia española ata novembro de 1975. Nese mes, con Franco agonizante, o rei de Marrocos, Hassan II organizou a 'marcha verde' sobre o Sáhara español. A manifestación 'pacífica' penetrou no territorio baixo xurisdición española tendo como resposta do Goberno español o abandono e a entrega do territorio a Mauritania e Marrocos. Poucos anos despois Marrocos fíxose co control total de toda a ex colonia. Os saharauis-españois sentíronse, con razón, traizoados e iniciaron a loita pola independencia do Sáhara Occidental baixo a organización da Fronte Polisaria, desde os campamentos de refuxiados de Tinduf (Alxeria). Hoxe, 34 anos despois, a ONU é incapaz de resolver a situación e Marrocos exerce o control efectivo sobre un espazo que considera seu, coa complicidade dos gobernos occidentais, entre eles España, a antiga metrópole.

Haidar, de 42 anos, criouse no Sáhara ocupado. Nada máis acabado o bacharelato, en 1987, xa foi detida por manifestarse con outras 700 persoas preto dunha delegación da ONU. Detivérona e torturárona durante semanas. Foi trasladada a un dos cárceres secretos do reino de Hassan II, onde permaneceu catro anos desaparecida. A súa familia pensaba que morrera. Cando a liberaron en 1991 estaba enferma, con lesións na columna e unha úlcera sangrante dos que é tratada en España. Pero seguiu loitando pola independencia e os dereitos humanos no Sáhara Occidental, mesmo deixou de estudar. Casou e divorciouse, tivo dous fillos, de 13 e 15 anos, que viven agora coa súa nai en El Aaiún. Xa realizou outra folga de fame no 2005, de 50 día de duración, cando cumpría condena no Cárcere Negro de El Aaiún. Ten recibido numerosos premios pola súa loita pacífica, con escasos resultados prácticos, pero ela non se vai render, non vai abandonar: "Teño moitos problemas de saúde, pero debo sacrificarme por un dereito individual: o regreso ao Sáhara Occidental. Ou o Goberno español busca unha solución para devolverme a meu país, ou seguirei ata a morte" (El País, 28-11-09).

Amerrika, de Cherien Dabis

Amerrika foi unha das poucas películas que tiven a sorte de ver no espléndido festival de Cineuropa. Todos os que amamos o cine en versión orixinal e sen 'palomitas' agardamos con expectación a longa e sempre atractiva programación que nos ofrecen no mes de novembro en Santiago.

Amerrika é unha película sinxela, chea de humanidade, na que a través da vida cotiá dunha nai e seu fillo sentimos o difícil e inxusta que pode ser a vida para algunhas persoas. Eles só queren vivir tranquilos e libres, pero o entorno, primeiro en Palestina e despois en Estados Unidos, non os deixa. É tamén unha película de mulleres, de mulleres que non se renden, fortes, que loitan ata a extenuación para sacar adiante aos seus, sen perder a capacidade de rir, de vivir. Todo o reparto está xenial, xogando un papel fundamental na credibilidade da historia, pero as dúas grandes actrices que interpretan ás irmás protagonistas achéganse á perfección no seu traballo: Nisreen Faour e Hiam Abbass, a excelente protagonista do soberbio filme Los limoneros.

A dirección e o guión e doutra muller, Cherien Dabis. Ela baseouse na súa propia experiencia como inmigrante de segunda xeración en Estados Unidos para escribir esta película. Así o conta ela mesma: "como a maior parte dos inmigrantes, a miña familia chegou a EE UU esperando acadar o sono americano. Pero o que atopou foi algo totalmente diferente. É precisamente esta loita dos inmigrantes a que me empurrou a escribir Amerrika".

Muna, abandonada polo seu marido, vive co seu fillo adolescente na Palestina oprimida polo exército israelí, obrigados a sufrir a diario a humillación dos checkpoints. A esperanza dun futuro mellor ábrese para eles cando Muna consegue permiso de residencia en Estados Unidos, onde se instalan na casa da súa irmá e a súa familia. O muro que os oprimía en Palestina transfórmase agora nos prexuízos que a sociedade de Estados Unidos ten cara os árabes, acrecentados polo 11-S e a invasión de Iraq no 2003. A marxinación que sofren no 'democrático' occidente lévaos a botar de menos a súa mala vida en Palestina. Pero Muna loita sen escusas para conseguir saír adiante, sen que a agresividade irracional que sofren a derrote.

Unha película máis que recomendable para os que gustan das historias cotiás, humanas, sen artificios e sen dramatismos (a película está chea de humor, tan necesario para sobrevivir nun medio hostil), para os que teñen os ollos abertos á realidade doutros lugares, doutras xentes. Un filme para cabrearse co noso 'marabilloso' mundo, pero tamén para sorrir cos bos sentimentos de moitas persoas (entrañable o final da película). Mulleres, Palestina, inmigración, consumismo, racismo... e ganas de vivir.

A gripe 'española' de 1918

A gripe española, tamén coñecida como a gran epidemia da gripe, a cascuda, a gripe do 1918 ou o pesadelo, foi unha gripe causada pola influenza dun virus de tipo A, de gravidade considerable, procedente das aves. En moitos casos causaba a morte só dous días dos primeiros síntomas.

Matou uns 40 millóns de persoas en todo o mundo entre 1918 e 1919, catro veces máis que a I Guerra Mundial. Crese que foi unha das epidemias máis letais da historia da humanidade. A diferenza doutras epidemias, esta matou maioritariamente a mozos e adultos, mentres que a maioría dos andazos soen matar a anciáns e nenos.

A enfermidade foi observada por primeira vez en Fort Riley, Kansas, nos Estados Unidos, o 4 de marzo de 1918. En Europa apareceu por primeira vez en Francia, desde onde pasou a España, un dos países con maior número de afectados. En España calcúlanse 8 millóns de afectados e 300.000 mortes.

Estímase que esta gripe a padeceu un 20% da poboación da Terra naqueles tempos. Entraba nos países a través dos portos e as vías de comunicación terrestre. Só na India houbo 12 millóns de mortos.

No bando dos aliados, durante a Primeira Guerra Mundial, chamárona gripe española, porque a epidemia recibiu unha atención maior da prensa en España que no resto do mundo, xa que España permaneceu neutral na guerra e, polo tanto, non censurou a información sobre a enfermidade. A guerra non causou a gripe, pero multiplicou os seus efectos, xa que as condicións de vida nas trincheiras, o amoreamento e o desprazamento dos exércitos, estenderon o contaxio.

Hai catro anos os científicos conseguiron reconstruír o virus grazas ao achado do corpo dunha vítima de 1918, unha muller esquimó de Alaska. O frío preservara ben a materia.

Paula Fandiño e Melissa Martínez (4º ESO)

Vídeos sobre a proclamación e as mulleres na II República

A II República abriu unha etapa de grandes esperanzas para o pobo español, axiña frustradas polo golpe de Estado franquista, apoiado polas forzas dominantes, temerosas de perder o control social e político que exercían desde sempre. No primeiro vídeo podemos comprobar o entusiasmo con que foi recibido o novo réxime despois do triunfo das candidaturas republicanas nas eleccións municipais do 12 de abril de 1931. Este vídeo permaneceu agochado durante 73 anos baixo unha tella, envolto nunha bandeira republicana, na cidade natal de Alcalá Zamora (presidente da República), e recolle imaxes e voces inéditas do Goberno provisional de 1931.

Cando se proclamou a II República as mulleres padecían unha evidente discriminación legal e social. Coas medidas tomadas no primeiro Bienio, partindo da propia Constitución de 1931 onde se proclamaba que “todos os españois son iguais ante a lei”, as mulleres viviron un avance sen precedentes na conquista da igualdade. A consecución do sufraxio feminino estivo chea de polémica entre os propios partidos da coalición de esquerdas. Deputadas como Victoria Kent e Margarita Nelken (as mulleres non tiñan dereito a votar pero podían ser elixibles) opúñanse á concesión do voto ás mulleres pois consideran que aínda non estaban preparadas para exercelo e serían manipuladas polos curas e outros elementos reaccionarios. Fronte a elas alzouse Clara Campoamor que, case en solitario, conseguiu que as Cortes aprobasen o sufraxio feminino en outubro de 1931. Ademais do voto houbo outras melloras lexislativas moi transcendentes: igualdade xurídica, matrimonio civil, divorcio, educación igualitaria, acceso a calquera cargo público, etc. Co triunfo dos franquistas na Guerra Civil todos estes avances abolíronse e as mulleres volveron a ser tratadas como seres inferiores.

O segundo vídeo é unha das edicións do programa de Canal Sur, TOMA NOTA. Rodado con motivo do 70 aniversario do alzamento contra a República, no 2006, nel con imaxes e comentarios de expertos, se nos presentan os avances cara a igualdade que supuxeron as leis republicanas.

Contra a violencia de xénero... 'aprendamos a mirar derredor'

Magnífico e suxerente vídeo do noso colega Anxo, de Trafegando Ronseis que nos pon diante da nosa propia responsabilidade na tolerancia social, máis alá das boas palabras, que aínda existe ante o maltrato machista.

Día Internacional contra a Violencia de Xénero 2009 from trafegandoronseis on Vimeo.

Como unha breve introdución, antes de ver a película Ágora, aquí deixo esta presentación sobre a historia da cidade onde discorre a vida de Hipatia, unha muller sabia e independente, unha vítima máis do machismo e a intolerancia.

Alexandría (un pouco de historia)

View more presentations from ferrocouselo.

Pornografía infantil non

Os felices anos vinte, por Marcos Escariz e Sheila Martínez (4º ESO)

Felices Anos Vinte ou Anos Tolos corresponde ao período de prosperidade económica que tivo Estados Unidos desde 1922 até 1929. Esta prosperidade beneficiou a toda a sociedade e fixo que a economía crecera a un ritmo que non se rexistrou antes xerando unha burbulla especulativa. Pero esta prosperidade duraría un curto período que finalizaría o 24 de Outubro de 1929, coñecido coma o Xoves Negro. O Crack do 29 que culminaría finalmente ca Gran Depresión, a principal crise da economía capitalista.

As súas características:

- Os signos externos de prosperidade: boom económico e consumo de masas.
- Rexurdimento da produción e do comercio mundiais ao amparo dos logros da Segunda Revolución industrial, expansión do consumo de masas impulsado polo crecemento urbano e a racionalización do traballo (cadeas de montaxe), sobre un mercado amplo de consumidores, interclasista e multinacional.
- Estados Unidos modelo a imitar (éxito do american way of life), empresas automatizadas, ideal de democracia económica (capitalismo de benestar).
- A recuperación europea atravesou moitas dificultades ao combinar vellas estruturas e novas realidades económicas e ter unha gran heteroxeneidade entre rexións dinámicas e estancadas.

Graves desaxustes:
a) A agricultura en crise: caída paulatina de prezos polo exceso de produción, e endebedamento dos agricultores e dos países produtores de alimentos.
b) A industria medrou a un ritmo desigual: industrias vellas crecían a ritmo lento (siderurgia, téxtil), sobreproducción e paro estrutural. Industrias novas (eléctrica, petróleo, automóbil e química) crecen a ritmo rápido e con alto grao de concentración.
c) Contraditorio crecemento comercial (entre producións e países), aumento das tensións do intercambio desigual e gran mobilidade de capitais en forte rivalidade financeira.

As iconas do crecemento económico:

O CHARLESTON: Moitos bailes xurdiron nesta época en EEUU. Todos tiñan ritmos afroamericanos e o máis famoso foi o charleston, que se caracterizaba polos movementos frenéticos e un ritmo alegre. O baile é moi rápido e require gran velocidade e entusiasmo. Báilase en catro tempos e pódese bailar en parella ou só.

FLAPPERS: As novas modas eran moi atrevidas atendendo ó lema dos anos vinte, a liberdade. As "flappers" eran mozas que fumaban en público, bailaban, maquillábanse e bebían en clubes nocturnos.

O CINE NOS ANOS 20: O cine alcanzou o seu máximo esplendor na época e o cine mudo proxectou as súas mellores películas. A xente asistía moi a miúdo ó cine a adoraban algúns actores como Mary Pickford, Greta Garbo e Rodolfo Valentino, que consideraban os seus ídolos.

ENDEREZO DESCOÑECIDO, Kressman Taylor

Enderezo descoñecido é unha breve novela epistolar publicada en 1938 nos Estados Unidos. A súa autora pretendeu con ela denunciar o que estaba pasando na Alemaña nazi cos xudeus, ante a indiferenza do resto do mundo. Tivo que asinar con pseudónimo xa que a historia se consideraba moi dura para ser obra dunha muller. As cartas entre dous amigos, un xudeu estadounidense e un alemán que regresa a seu país no ano 1932, transmítenos con sinxeleza e claridade como o nazismo se apropiou non só do poder, senón tamén das conciencias de moitos alemáns, que se sumaron á tolemia nazi cunha naturalidade espantosa. Permítenos comprender como a xente ‘normal’, coma nós, pode chegar a sumarse a un réxime de terror, esquecendo os principios éticos máis básicos. É un libro que utilizo case que tódolos cursos nas clases de 4º da ESO (acompañado do cuestionario que tedes debaixo), cuns resultados moi positivos. Coa lectura da novela (pero tamén do prólogo do fillo da autora, que non ten desperdicio) pretendo que o alumnado comprenda como triunfou o nazismo e, sobre todo, que sexan conscientes de que todos podemos caer na trampa do fascismo, que temos que estar sempre vixiantes para non perder a dignidade. Cuestionario de 'Enderezo Descoñecido'

Historias de vida: as nosas avoas

As Nosas Avoas

View more presentations from ferrocouselo.

Esta presentación é un resumo dos traballos realizados polo alumnado de 4º da ESO do curso 2008-09. Neles, atendendo a un guión proporcionado polo profesor debían recoller información sobre a vida das súas avoas ou, de non ser posible, doutras mulleres de idade similar. A partir da información conseguida nas entrevistas elaboraron unha presentación, na que o texto ía acompañado de material gráfico, a ser posible orixinal. Os temas xerais nos que se ordenou a presentación foron: a escola, o lecer, matrimonio e fillos, os traballos, a casa, a aldea, a vida e a política. Neste resumo usáronse fotos aportados polo alumnado, completadas con outras recollidas en anos anteriores, que forman parte do fondo fotográfico do Museo Escolar Ferro Couselo, e algunha baixada da rede.

A realización do traballo foi moi gratificante, tanto pola implicación do alumnado, como pola información recollida, máis interesante para axudarlles a comprender o pasado e os cambios no tempo, os da súa familia, pero tamén os da sociedade na que viven hoxe.

A II República: Unidade Didáctica

As eleccións municipais celebradas do 12 de abril de 1931, coa vitoria das candidaturas republicanas nas cidades, provocaron a caída da monarquía borbónica e a proclamación da II República o 14 de abril. O novo réxime naceu no medio do entusiasmo de gran parte da poboación, desexosa de cambiar un modelo socio-político ao servizo dos poderosos. Iniciouse un proceso de modernización democrática, pero as esperanzas axiña quedaron frustradas polo golpe fascista e a posterior guerra civil. Os sectores tradicionalmente dominantes, coa Igrexa católica á cabeza, non permitiron que se consolidase un Estado máis xusto. Non dubidaron en usar a violencia para manter os seus privilexios.

No ano 2002 un grupo de profesores convocados pola Fundación 10 de Marzo (na súa páxina podedes ver os paneis), elaboramos unha exposición que a través de imaxes (fotografías, carteis, viñetas...) acompañadas dun breve texto explicativo pretende dar a coñecer ao alumnado da Secundaria e Bacharelato o que foi esta breve e intensa etapa de transformacións democráticas, coas súas luces e sombras. Sombras que palidecen ante a gran escuridade que supuxo a bestialidade fascista. En 19 paneis se fai un percorrido completo e ameno pola España dos anos 30, incluíndo a Guerra Civil.

A exposición se acompaña dunha Unidade Didáctica na que se reproducen os textos e as imaxes da exposición e se propoñen un gran número de actividades, de diversa índole, a realizar sobre os paneis, pero tamén se aportan novos textos e imaxes. O profesorado pode seleccionalas en función dos seus propios intereses. A Unidade permite ademais traballar transversalmente os distintos contidos dos paneis, relacionándoos, e mesmo se inclúen unhas Actividades Finais. En definitiva que, aínda que eu non debería dicilo, que vos animo a solicitar a exposición e/ou a Unidade pola importancia do período que aborda, pero tamén pola súa utilidade didáctica.

caladiños

Este blog continúa outro 'caladiños' que no seu desexo de explorar novos lugares mudou para aquí. Continúa pero, ao tempo, recolle aquelas entradas da primeira andaina que aínda seguen tendo interese para min.

Nesta primeira entrada reproduzo os dous artigos que encabezaron a miña primeira experiencia no mundo dos blogs, onde falo da miña historia, dos meus recordos na escola e na rúa. Na rúa Caladiños, claro!.

Caladiños era como había que estar na escola da foto da cabeceira. Os alumnos tiñamos que ser autómatas que só debiamos reaccionar ante as ordes do profesor. Non podiamos ter iniciativas, non podiamos opinar. Case era mellor non pensar, non criticar. O noso espazo era moi cativo, limitábase ao infinito mundo dos soños.

Caladiños, que remedio. Porque se falabas asomaba a vara detrás da mesa do mestre: 'el maestro siempre tiene razón'. Só falabamos cando o mestre nos tomaba a lección, por suposto, en castelán: "A ver Pepiño: ¿quienes fueron los fundadores de Roma? Rómulo y..., el otro no lo sé Don José". Extiende la mano". Isto cando non lle daba por mallarnos a labazadas sen razón nin compaixón. Tiñas sorte se eras fillo do médico ou do veterinario. E inda por riba, nenos e nenas separados!!!

Caladiños como antes é como non quero que estean os meus alumnos e que se expresen con liberdade pero tamén con respecto. Atrevédevos a opinar.

Caladiños é o nome da rúa de Albarellos onde eu me criei. O nome ten retranca: en realidade os veciños da rúa eran moi barulleiros, sempre estaban fóra da casa, de leria. Quero que este espazo recolla o espírito da antiga Caladiños, que sexa un punto de encontro para conversar, sen esquecer a retranca que tanto axuda a entendernos.
Caladiños é tamén un símbolo do paso do tempo, dos cambios que se teñen producido no mundo rural. Hoxe a rúa está baldeira, case non quedan veciños e os poucos que quedan pasan dos sesenta. Agora si que se pode dicir que é unha rúa de Caladiños. As vellas casas de pedra están abandonadas ou, sobre elas, se teñen feito casas de cemento desproporcionadas, feas. Nas cortes, nos alpendres, nas palleiras, nas bodegas... se acumulan os restos doutros tempos nos que se vivía peor. Caladiños é Historia, e o que hoxe somos os que alí vivimos non o podemos comprender sen coñecela.